ABD’ye yönelik 11 Eylül 2001’de El Kaide tarafından işlendiği iddia edilen terör düzenleme sonrasında, ABD’yi dost veya düşman olarak gören bütün devletler terörü kınayan mesajlar verdiler ve ölenlerin yakınlarına ve Amerikan halkına başsağlığı dilediler. 12 Eylül 2001’de Ermenistan Dışişleri Başkanı Vardan Oskanyan da Amerika’ya taziye mesajını iletti; “Bu yalnızca ABD’ye karşı yapılan bir saldırı değil, bu demokrasiye ve uygarlığa karşı yapılan bir saldırıdır”.
Ermenistan Cumhurbaşkanı Robert Koçaryan da benzer açıklamalar seslendirdi. İlgi çeken ise, Taşnaksütyun Partisi’nin terör olayından hemen sonra ABD’ye başsağlığı vermesidir. Bütün bunlar diplomatik protokole göre verilen taziyelerdir. Ancak gerçekten de Ermenistan Cumhurbaşkanı, Dışişleri Başkanı ve Taşnaksütyun Partisi yetkilileri, terörle mücadele ve terörü kınama konusunda ABD ve tüm dünyaya karşı samimiyet göstermiş midir?
Bu değerlendirmeyi yapmak için, 1989-1994 yıllarında Ermenistan tarafından Azerbaycan’a karşı gerçekleştirilen terör eylemlerinin bazılarının hatırlanması yeterli olacaktır.
– 1989-1994 yıllarında Dağlık Karabağ’da Azerilere karşı Ermeniler tarafından 29 terör eylemi gerçekleştirilmiş, iki sivil helikopter ve uçak düşürülmüştür,
– 16 Eylül 1989’da Tiflis-Bakü yolcu otobüsüne yapılan saldırılar sonucu 5 kişi öldü, 25 kişi yaralandı,
– 16 Şubat 1990 yılında Şuşa-Bakü yolcu otobüsünde yapılan saldırıları sonucu 2 kişi öldü, 12 kişi yaralandı,
– 10 Ağustos 1990’da Tiflis-Ağdam yolcu otobüsünde yapılan terör saldırıları sonucunda 20 kişi öldü, 30 kişi yaralandı,
– 9 Ocak 1991’de Laçin-Şuşa yolunda “Azerbaycan gençleri” gazetesinin muhabiri Salatın Əsgərova ve Rus subayı öldürüldü,
– 30 Mayıs 1991 yılında Ermeni teröristler tarafından Moskova-Bakü yolcu treni Dağıstan’ın Hasavyurd istasyonunda patlatıldı, 11 kişi öldü, 22 kişi yaralandı,
– 31 Haziran 1991 yılında Dağıstan’ın Temirtau istasyonunda Bakü’ye giden yolcu treninin Ermeni teröristler tarafından patlatılması sonucu 16 kişi öldü, 20 kişi yaralandı,
– 1981 yılında Türkiye’nin Fransa’daki Büyükelçiliği’ne karşı gerçekleştirilen bombalı saldırıda yer alan Vazgen Sisliyan 1992’de Erivan’a gelerek buradan Dağlık Karabağ’a geçmiş ve Azerbaycan’a karşı askeri operasyonlarda yer almıştır. Sisliyan Rusya’nın “Moskovskie Novosti” gazetesine verdiği demeçte, dünya kamuoyunun dikkatini Ermeni meselesine çekmek için şiddet politikasının büyük önem taşıdığını bildirmiştir,
– 20 Kasım 1991’de Ermeni teröristleri tarafından Hocavend ilinin Karakent köyü üzerinde roketle vurulan helikopterde barış görüşmelerinin başlaması için Karabağ’a giden 22 devlet adamı ve yüksek rütbeli subay ölmüştür,
– 28 Ocak 1992’de Ağdam-Şuşa yolculuğunu yapan helikopter Ermeniler tarafından vuruldu ve 41 sivil vatandaş hayatını kaybetti,
– 26 Şubat 1992 yılında Ermeniler tarafından Hocalı’da işlenen soykırımında 450 kişi öldürüldü, 400 kişi yaralandı, 80 kişi kayıp düştü, 800 kişi çeşitli derecede zarar gördü.
Ermenistan teröristlere destek veren, onları ödüllendiren devlettir. Türk diplomatlarına karşı terör eylemini gerçekleştiren ABD vatandaşı Monte Melkonyan, 1990 yılında Ermenistan’a, daha sonra ise Karabağ’a gelerek Azerbaycan vatandaşlarına karşı işlenen vahşiliklerde yer almış ve 1993 yılında öldürülmüştür. Melkonyan’ın yas töreninde, Ermenistan Cumhurbaşkanı Levon Ter-Petrosyan da yer almış, ona ölümünden sonra “Ermenistan’ın Mili Kahramanı” adı verilmiştir.
Ermenistan yetkilileri ABD’ye başsağlığı vermeden önce, Mayıs ayında Erivan’da düzenlenen basın konferansını büyük heyecanla bekleyen gazeteciler basın toplantısını düzenleyen kişi zala girdiğinde onu alkışlarla karşılamışlardı. Bu kişi dünyada tanınmış bir diplomat, sanatçı veya bilim adamı değildi. Bu kişi 1983 yılında Fransa’nın Orli havaalanına saldırıları gerçekleştiren Ermenistan Gizli Ordusu ASALA’nın üyesi Varujan Karapetyan idi. Bu terör örgütü, 1980’lerin başlarından itibaren Avrupa devletlerinde Türkiye diplomatlarına karşı terör eylemleri yapmıştır.
ASALA’nın aktif üyelerinden olan Karapetyan`ın Orli havaalanına düzenlediği bombalı saldırıda sekiz kişi ölmüştür. Karapetyan Fransız polisi tarafından yakalanmış ve mahkeme ona müebbet hapis cezası vermiştir. Karapetyan’ın Fransa hapishanesinden bırakılması için Ermeni Kilisesi’nin yönetiminde bir imza kampanyası başlatıldı ve yaklaşık 1 milyon imza toplandı. İmza kampanyası ve Erivan’ın girişimiyle Fransa Temyiz Mahkemesi, 23 Nisan 2001 yılında en kısa zamanda ülke sınırlarını terk etmek şartı ile Karapetyan’ı serbest bırakmıştır. Mahkeme kendi kararında, Erivan Belediye Başkanı’nın Karapetyan’a ev ve iş vermek yükümlülüğü aldığını, Ermenistan hükümetinin ise sığınma hakkı verdiğini özellikle kaydetmiştir.
Karapetyan’ı daha sonra Başbakan Andranik Markaryan kabul etmiş, onu takdir ederek vatanı için eşsiz hizmetleri olduğunu bildirmiş, Sağlık Bakanı’nı Karapetyan’ın sağlığı ile doğrudan uğraşmak için görevlendirmiştir.
Ermenistan’ın son 20 yıllık tarihinde bu kadar saldırıları düzenlediğini kanıtlayan tarihi ve hukuki belgeler olsa da, Batı Ermenistan’ı terörist devlet olarak tanımak istemiyor. Bu konuda Azerbaycan ve Türkiye savunma pozisyonundan hareket ederek, bu gerçekleri dünya kamuoyuna daha düzenli olarak anlatmalıdır.
Dr. Hatem CABBARLI
