“Ermenistan Halkının Sefaleti veya Sarkisyan’ın İş İmparatorluğu” başlıklı makalemizde Ermenistan Cumhurbaşkanına ait olan şirketler hakkında geniş bilgi vermiş ve Sarkisyan’ın özel işlerinin kimin aracılığıyla yaptığına dair yeni bir yazının sunulacağını beyan etmiştik.
Bu defaki yazıda Sarkisyan’ın suç – iş ortakları olan M. Bağdasarov, B. Beyleryan, S. Aleksanyan, M. Minasyan, A. Sarkisyan (Saşik), R. Hayrapetyan ve H. Vartanyan’ın faaliyetleri hakkında araştırmayı sunuyoruz.
M. Bağdasarov 1959 yılında Bakü’de doğdu. M. Bağdasarov aracılığıyla “Mika Group” holdinge sahip olan S. Sarkisyan, ülkede yağlama ve yakıt ürünlerinin ithalini, toptan ve perakende satışını tam olarak kendi tekelinde bulunduruyor. Henüz savaşların aktif döneminde ordunun yakıtla donatılması Savunma Bakanlığı önündeki başlıca sorunlardan biri olduğu için Ermenistan Savunma Bakanlığı yakıt ürünlerinin yasal ve yasadışı yollarla ithalinde doğrudan yer almıştır. Savunma Bakanı tayin edildikten sonra S. Sarkisyan “milli güvenlik” ve “milli savunma” talebi adı altında bu alanı tekelinde tutmaya ve kendisine yakın olan iş çevreleri ile “yasal” ticari hattına geçirmeye muvaffak olmuştur.
İddia ediliyor ki, Ermenistan petrol ürünlerini esasen Romanya, Rusya ve Bulgaristan şirketleri aracılığıyla elde ediyor ve ülke pazarında tekelci olan “Mika Group” ve “Flash” piyasada fiyatları dikte ediyorlar. Son dönemlerde bu şirketlerin Kazakistan’dan dizel yakıtı almaları hususunda da bilgi veriliyor.
Barseg Beyleryan “Flash” şirketinin yöneticisi ve “Mika Group”dan sonra ikinci şirket olarak, yakıt ürünlerinin ithalatını yapmaktadır. Ülke boyunca “Flash” şirketine ait çok sayıda yakıt ikmal istasyonları vardır. Ararat Bankası da bu kişiye aittir.
Samvel Aleksanyan (takma adı- Lfik Samo) Koçaryan’ın grubundan Sarkisyan tarafa geçmiş oligarklardan biridir. Onun kontrolüne tahıl, un, şeker ve tavuk ürünlerinin ithalatının inhisarçılığı dahildir. “Erivan City” süpermarketler ağına da sahip olan S. Aleksanyan, Ermenistan’a ithal edilen eczacılık ürünlerinin % 50’sini kontrol ediyor. Eski Başsavcı Agvan Hovsepiyan ile de yakın ilişkilere sahip olan S. Aleksanyan, 2008 yılı başkanlık seçimlerinde Erivan’ın Malatia-Sebestia ilçesinde yönettiği silahlı suç çeteleri ile S. Sarkisyan’ın lehine seçim sürecine müdahale etmiş ve adayların ve seçmenlerin tehdit edilmesini gerçekleştirmiştir.
Mihael Minasyan (takma adı-Mişa), S. Sarkisyan’ın damadı olarak Jazzve kahvehane ağına ve “Philip Morris”in resmi distribütörü olarak Pares Armenia şirketine sahiptir. Mart 2013 tarihinden itibaren Ermenistan’ın Vatikan’da Büyükelçisi atanmıştır. Not edilmelidir ki, Pares Armenia 2008 yılı başkanlık seçimlerinde Levon Ter-Petrosyan’ı destekleyen SİL grubunun başkanı Haçatur Sukiasyan’dan alınarak M. Minasyan’a verilmiştir.
Alexander Sarkisyan (takma adı-Saşik) Serj Sarkisyan’ın sorunlu ve çelişkili kardeşidir. Her hangi büyük girişimlerde tam girişimciliği olmasa da, çeşitli iş alanlarında eli vardır ve ülkede büyük işle uğraşan kişiler onun “payı”nı vermelidirler. Ermenistan’da kolluk ve vergi ile ciddi sorunu olan kişiler, para karşılığında Saşik’i en kolay çözüm yolu olarak görüyorlar. Saşik Ermenistan’da ve “Dağlık Karabağ”da vali, polis müdürü, vergi idaresi başkanı ve benzeri gelirli görevlere atama meselelerini de hallediyor.
Saşik Sarkisyan Karabağ’da otobüs sürücüsü ve gaz ustası olmuştur. 1998 yılında ülkenin tüm yakıt ikmal istasyonları Sarkisyan – Koçaryan çetesinin eline geçtikten sonra Saşik benzin işinde faaliyete başlamıştır.
Ermenistan Parlamentosu üyesi olmuş Saşik parlamentonun toplantılarına katılmamış ve gazeteciler tarafından daha çok sarhoş durumu ile anılmaktadır. Zamanını esasen Erivan’ın pahalı restoranlarında geçiren Saşik tarafından kavga yapılması ve silah kullanılması halleri de kaydediliyor. Son böyle olaylardan biri Moskova’da gerçekleşmiştir ki, orada da Saşik dövülmüştür.
Geçenlerde ise Erivan’daki restoranlarından birinde şarkı söyleyen şarkıcı Spitakci Ayko’ya şarkı sipariş veren Saşik onun siparişinin geciktirilmesine kızmış ve herkesin gözü önünde şarkıcının ayağının altına kurşun sıkmaya başlamıştır.
Şu anda iş alanını genişleten Saşik, Kaliforniya’da ve bazı Avrupa ülkelerinde gayrimenkul ve şirketlere sahiptir. Son seferlerinin birinde o, ABD gümrük kurallarını ihlal ettiği için ABD topraklarına bırakılmamış. Zira üzerinde 30 milyon dolar nakit taşıyormuş. O, bu olguyu Erivan’da gazetecilere açıkça itiraf etmekten çekinmemiştir ve iş yoluyla bu parayı kazandığını bildirmiştir. Gazeteci ise mevzuata uygun olarak, milletvekilleri ticaretle meşgul olamaz sorusunu sorunca, Saşik kızmış ve ona küfr etmeye başlamıştır.
O, Los Angeles’ta (Tarzan city, 4935 Avenida Oriente, Tarzan, CA 91356 – 4632) yaklaşık 3 milyon ABD dolarına, 2005 yılında yeni bir villa almış ve onun tamirine 300.000 ABD doları harcamıştır.
Saşik Sarkisyan’ın kontrol ettiği alanlardan biri de esasen başkent Erivan olmak üzere, trafik kurallarının bozulmasından toplanan cezalardır. Saşik’e ait olan şirket tarafından ülkeye hız artışını ve diğer trafik kurallarının ihlalini görüntüleyen cihazlar getirilmiştir. Ermenistan’ın muhalefet gazetelerinin hesaplamalarına göre günlük olarak toplanan para cezalarının hacmi 50 milyon dramdan fazladır, bu da Saşik aracılığıyla Sarkisyan ailesinin bütçesine dahil oluyor.
Sarkisyan ailesi ona ait “Global-Contact” offshore şirketi aracılığıyla Ermenistan’ın enerji sisteminde önemli rol oynayan “Dzora” su elektrik santralinin alınmasından sonra Vorotan SES’nı de ele geçirmiştir. 25 megavat gücü olan Dzora istasyonu toplam 3 milyon dolara Sarkisyan ailesine satılmıştır. Bu sözleşmeye kadar Dzora istasyonu elektriğin kilovatını 6 drama satıyordu, bundan sonra Sarkisyan’ın kardeşi Saşik ve damadı M. Manisyan elektriğin kilovatını 12 drama satmaya başlamışlardır. Vorotan SES’in değeri 250 milyon ABD doları civarında hesaplanıyor. 400 megavat gücünde olan bu santral 1965 yılından başlayarak 12 yıl içinde inşa edilmiştir. Bu istasyon da ele geçirildikten sonra Sarkisyan ailesinin elektriğin kilovatının 16 drama satacağı bekleniyor.
Ruben Hayrapetyan (takma adı- Alman Rubo) en çok suça bulaşmış oligarklardan biridir. Söylenenlere esasen Rus mafya babası “Yaponçik”in ağına yakın kişilerden olmuştur. Ermenistan Futbol Federasyonu Başkanı olan Rubo “Grand Candy / Grand Tobacco” şirketlerinde büyük paya sahiptir. Ama S. Sarkisyan’ın baskısı ile oradaki payının bir bölümünü Hrant Vartanyan’a vermiştir. Ermenistan Kalkınma Bankası’nda hisse sahibi olan Rubo’nun Rusya’da gazinosu vardır. Söylenenlere göre kumar oyunlarının özel tutkunu olan S. Sarkisyan için gazinoda özel oyun gecelerinin organizatörü Rubo’dur. Diğer bir bilgiye göre Sarkisyan 2003 yılında Monte-Carlo Gazinosu’nda büyük miktarda para kaybetmiştir. Bu para Rubo gibi oligarklar ve o zaman Merkez Bankası Başkanı olan Tigran Sarkisyan tarafından ödenmiştir. T. Sarkisyan parayı banka dolandırıcılığı sayesinde, ülkenin Merkez Bankası’ndan çıkarmıştır.
Ayrıca Rubo’nun uğraştığı temel iş alanı uyuşturucu ticaretidir. İstisna değil ki, işgal edilmiş topraklar-Gürcistan-Bulgaristan, işgal edilmiş topraklar-Gürcistan-Ukrayna veya işgal edilmiş topraklar-Gürcistan-Romanya uyuşturucu ticaret hattını Rubo yönetiyor. Yakın dostu olan Rubo ile de S. Sarkisyan bu alanı kendi kontrolünde tutuyor.
Ermenistan Parlamentosu milletvekili olan Rubo’nun “Arsnakar” adlı restoran tesisinde 17 Haziran tarihinde Ermenistan Savunma Bakanlığı askeri hastanesinin birkaç asker kökenli doktoru vahşice dövülmüş ve sonuçta tıp hizmetinin çalışanı Vage Avetyan ölmüştür. Kendi korumaları ve silahlı grubuyla bu kişilerin dövülmesine Rubo bizzat katılmıştır. Bu mesele büyük sosyal tepki doğurduktan sonra Rubo milletvekili statüsünü kaybetmiştir.
Hrant Vartanyan kendi oğulları ve iş ortağı ve milletvekili “Mikhail” ile Ermenistan’ın en zengin adamlarından biridir. Grand ve Masis tütün şirketleri ona mahsustur. Aynı zamanda Rubo’dan alınan Grand Candy şirketi de onun kontrolüne verilmiştir. Esasen İran ile ticarete katılan H.Vartanyan, İran araştırmaları ile uğraşan Arya Üniversitesi’ni finanse ediyor. Önceleri R. Koçaryan’ın çevresine dahil olsa da, sonradan S. Sarkisyan tarafa geçmiştir.
Böylece, söz konusu bu mafya grubu Ermenistan’ın tüm servetlerini benimseyerek, kendilerine müreffeh hayat kazanmıştır. Kendi konumlarını koruyup saklamaya çalışan bu insanlar için Ermeni halkının kaderi hiçbir şey ifade etmiyor. İşte bu yüzden de, Azerbaycan’la olan çatışmanın her neyin pahasına olursa olsun devam etmesi onların işine gelir. Çünkü böyle bir durum vatandaşların dikkatini başka yöne yöneltir. Güçlü ideoloji sayesinde beyinleri yıkanan veya korku altında yaşayan zavallı nüfus mafya suç yönetimini değil, onların yönlendirmesine uygun olarak, Azerbaycan ve Türkiye’yi düştüğü bu sefil durumun müsebbibi olarak görüyor ve onlara karşı kin tutuyorlar. Bu ise sorunun çözümünü geciktiriyor.
Kaynak: Newtimes.az
