Fransa, Ulusal Bayramı (Bastille Günü) olan 14 Temmuz’da, bir kez daha vahşi bir saldırıyla karşı karşıya kaldı. Ülkenin güney sahilinde yer alan Nice’de yapılan kutlamalarda, havai fişek gösterileri esnasında, silahlı bir saldırganın kullandığı kamyonu kalabalığa doğru sürmesi sonucunda en az 85 kişi hayatını kaybetti. 100’ün üzerinde ise yaralı var. Aracı kullanan terörist ise ancak “Promenade des Anglais ” adı verilen Nice şehrinin en yoğun caddesi üzerinde 2 km kat ettikten sonra durdurulabildi ve güvenlik güçleri tarafından öldürüldü.
Saldırı hakkında şu ana kadar neler biliyoruz ?
– Saldırganın kimliği: Saldırganın 1985 doğumlu Tunus vatandaşı ve Fransa’da oturma iznine sahip Mohamed Lahouaiej Bouhlel isminde bir erkek olduğu aktarıldı. Saldırı, henüz bir terör örgütü tarafından üstlenilmedi. Ancak IŞİD’e yakın sosyal medya hesapları, saldırganı ve saldırıyı övmeye devam ediyor.
– 13 Kasım’da yaşanan Paris saldırılarından bu yana devam eden OHAL durumu 3 ay daha uzatıldı.
– 3 günlük ulusal yas ilan edildi.
– Nice’in bağlı olduğu Alpes-Maritimes Bölgesi Başkanı ve Milletvekili Eric Ciotti, saldırıda kullanılan kamyonun kiralık olduğunu açıkladı.
– Ölenler içinde 2 ABD vatandaşı, 2 Ermenistan vatandaşı, 1 Ukrayna vatandaşı ve 1 de İsviçre vatandaşı var.
– NATO ülkeleri olayın ardından yas ilan etti. Türkiye de bu karara uyarak, bayrakların yarıya indirileceğini açıkladı.
Dünya basını katliamı nasıl gördü ?
La Provence: Korku
Daily Mirror: 74 kişi kamyondaki terörist tarafından öldürüldü.
Le Figaro: Yeniden Korku
The Times: Onlarca insan Bastille Günü katliamında öldürüldü
Le Parisien: Nice’e Korku
The New York Times: Kamyon Fransız kalabalığa doğru saldırdı, onlarca ölü var. 
Daily News: Bastille Günü Katliamı: 80 Katledilen
Fransa’da olağanüstü hal durumu ne anlama geliyor ?
Ülkede an itibariyle tek yetkili kişi Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande… Lakin bu durumda bile Fransa Ulusal Meclisi’ni lağvetme yetkisine sahip değil. Meclis ve Anayasa Mahkemesi ise onun eylemlerini denetlemekle görevli. Ayrıca OHAL rejimi olarak tabir edilen bu durumda, anayasa, Valilere vatandaşların sokağa çıkma özgürlüğünü sınırlama ve güvenli bölgeler yaratma gibi yetkiler veriyor. Daha önce bu durum, basında yer alanın aksine, 2005 yılında o dönemki Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac tarafından banliyö ayaklanmaları sonucunda kullanılmıştı. Ancak o durum, tüm ülkeyi kapsamıyordu. Saldırılar sonucunda ilan edilen ve tüm yurdu kapsayan olağanüstü hal, en son 1961 yılında Cezayir Savaşı sırasında ilan edilmişti.
Dünya liderleri neler dedi ?
Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande: “Tüm Fransa, İslamcı terörün tehdidi altında. Fransa, ulusal günü olan 14 Temmuz’da, özgürlüğün sembolü olan bu günde bu saldırıya maruz kaldı. Çünkü insan hakları, fanatikler tarafından inkâr ediliyor ve Fransa bu yüzden onların en güçlü hedefi haline geliyor.”
Fransa Başbakanı Manuel Valls: “Üç gün ulusal yas ilan edildi. Bunu da atlatacağız. Teröre boyun eğmeyeceğiz. Fransa terörizmle yaşamayı öğrenecektir.”
ABD Başkanı Barack Obama: Obama, saldırıya ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, Nice kentinde düzinelerce insanın ölümüne ve yaralanmasına neden olan “korkunç terör saldırısını en güçlü şekilde kınadığını” belirtti. Dualarının hayatlarını kaybedenlerin aileleriyle olduğunu ifade eden Obama, yaralılara da acil şifalar diledi. ABD Başkanı Obama, saldırı karşısında en eski müttefikleri Fransa ile dayanışma içinde olduklarını bildirdi.
ABD Başkan adayı Hillary Clinton: “Her Amerikalı Fransa halkıyla dayanışma içindedir.”
Almanya Başbakanı Angela Merkel: “Almanya terörizme karşı Fransa’nın yanındadır. Terörizmle mücadele tüm zorluklarına rağmen kazanılacaktır.”
İngiltere Başbakanı Theresa May: “Korkunç Nice saldırısından sonra terörle mücadele gayretlerimizi arttırmalı ve terörü mağlup etmeliyiz.”
AB Konseyi Başkanı Donald Tusk: “Bunun hüzünlü noktası, saldırıya uğrayanların, özgürlüğü, eşitliği ve kardeşliği kutlayan insanlar olması. Hepimiz, şiddete ve nefrete karşı mücadelede mağdurların aileleri, Fransız halkı ve hükümetiyle birlikteyiz.”
Kanada Başbakanı Justin Trudeau: “Kanadalılar bu gece Nice’de yaşanan saldırıdan dolayı şok içindedir. Fransa halkıyla dayanışma içindeyiz.”
Bu yöntem daha önce kullanıldı mı ?
2014 Eylül’ünde IŞİD terör örgütünün sözcüsü, bu tarz saldırıları destekleyici bir açıklama yaparak “Arabanızla IŞİD düşmanlarının üzerinden geçin” demişti. Bir ay sonra, 20 Ekim 2014’te IŞİD sempatizanı bir Kanadalı arabasıyla 2 askerin üzerinden geçerek birini öldürdü, birini ise yaraladı. Ayrıca bu taktik, 2006 yılında ABD’de de kullanıldı. Kuzey Carolina Üniversitesi’nde İran asıllı bir Amerikalı, SUV tipi arabasını kalabalığın üzerine sürdü. Daha sonra yaptığı açıklamada, ABD’nin denizaşırı topraklarda yaşayan vatandaşlarını öldürdüğünü ve Allah’ın isteğini gerçekleştirdiği için şanslı hissettiğini söylemişti.
Son 1 ay içinde gerçekleşen IŞİD bağlantılı saldırılar:
Kazakistan: 7 ölü, 40’ın üzerinde yaralı,
ABD- Orlando: 49 ölü, 53 yaralı,
Fransa-Magnaville: 2 Fransız polisinin öldürülmesi,
Türkiye-Atatürk Havalimanı: 45 ölü, 239 yaralı,
Bangladeş: 23 ölü, 50 yaralı,
Irak- Bağdat: 290 ölü, 225’in üzerinde yaralı,
Suudi Arabistan-Medine: 7 ölü, 7 yaralı.
Fransa’da son 2 yıl içinde üçüncü büyük terör saldırısı
7 Ocak 2015: Charlie Hebdo Saldırısı,
13 Kasım 2015: Paris Saldırıları,
14 Temmuz 2016: Nice Saldırısı.
Saldırı sonrası sosyal medyada paylaşılan karikatürler
Brezilyalı politik karikatürleriyle meşhur Carlos Latuff’un Bastille günü katliamından sonra paylaştığı karikatür.
Diğer bazı karikatürler
Nice saldırısının ve genel olarak dünyada hızla yükselen radikal İslamcı terörizmin, dünya konjonktüründe pek çok değişmeye yol açması kuvvetle muhtemeldir. Genel olarak bunlardan bahsetmek gerekirse;
– Avrupa’da Brexit’in gerçekleşmesiyle daha da güçlenen AB ve göçmen karşıtı söylemlerde bulunan aşırı sağcı popülist partiler Avrupa siyasetindeki etkilerini arttırarak devam ettireceklerdir.
– Fransa’nın Suriye ve Irak’taki operasyonları genişletilecektir. Obama döneminin Kasım ayında sona ermesinden sonra da, ABD’nin IŞİD’e karşı kara harekatı dahil olmak üzere tüm olasılıkları daha yoğun biçimde değerlendireceğini söylemek mümkündür.
– Bölgede IŞİD’e karşı savaşan ve bazıları ülkemizce terör örgütü olarak görülen yapılanmalara (Kürt gruplar) dünyadan destek artacaktır.
– Suriye’de IŞİD’e karşı savaşan Beşar Esad yönetimiyle ilişkilerin normalleşme sürecine girmesi olasılık dahilindedir.
– AB’deki Schengen uygulaması, AB karşıtı grupların güçlenmesiyle birlikte medyada kendine daha fazla yer bulacaktır.
– Global olarak artan terör olayları ABD seçimlerinde Cumhuriyetçilerin resmi olmayan adayı Donald Trump’ın eline daha güçlü kozlar verecektir.
– Mayıs 2017’de gerçekleşecek Fransa Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde, ırkçı Marine Le Pen’in partisi Ulusal Cephe (FN), bu olay sonrasında giderek daha güçlü konuma bir gelecektir ve seçimde 2. tura kalması artık bir sürpriz olmayacaktır.
Temmuz Yiğit BEZMEZ
