ABD Merkez Bankası Fed, 15 Mart’ta açıkladığı karara göre politika faizini % 1’e yükseltti. 2016 yılı Aralık ayında bir önceki faiz artırımını yapan Fed, o zamanki karar metninde üyelerin 2017 yılı için üç faiz artırımı öngördüğünü belirtmişti. Bu nedenle, Mart toplantısının gelişen ve gelişmiş ekonomiler için ana sorunsalı Fed yıl içerisindeki faiz artırım öngörüsünü artıracak mı artırmayacak mı konusu oldu. Sonuca baktığımızda, faiz artırımı gelmesine rağmen değer kaybeden bir Dolar var karşımızda.
Fed ABD Ekonomisine Güvenini Koruyor
Her merkez bankası, para politikası kurulu kararlarını yayımlarken aynı zamanda makroekonomik göstergelerle ilgili yorumlarını da eklerler. Enflasyon, büyüme ve işsizlik olarak üç bacakta değerlendirdiğimiz makroekonomik göstergelerde Fed’in yorumu pozitif. Fed Açık Piyasa Komitesi (FOMC) üyeleri, istihdam piyasasının güçlü görünümünü koruduğunu ve ücretlerin yükseldiğini belirtiyorlar. Öncelikle bu kısım enflasyonu destekleyici bir husus olduğu için önemli. Fed, artan ücretlerin harcamaları besleyeceğini ve bunun da talep enflasyonu yaratmasını istiyor. Fed, uzun bir dönem enflasyonu % 2 hedef olarak gördüğü seviyeye yükseltmek için farklı politikalar uyguladı. Büyümenin ise ılımlı devam ettiği vurgulanıyor. (karar metni detayları için bkz. https://www.federalreserve.gov/monetarypolicy/files/monetary20170315a1.pdf)
Yukarıda Fed üyelerinin faiz öngörüsü yer alıyor. Bu öngörülere göre ekonomistler Fed’in yıl içerisinde kaç faiz artırım planladığını izleyerek projeksiyonlarını belirliyor. 2017 yılı rakamına göre 1,25 – 1,50 bandında üyelerin büyük bölümünün yoğunlaştığı görülüyor. Bu da Mart ayı da dahil olmak üzere 2017 yılında üç faiz artırımına denk geliyor. Fed, zaten Aralık ayında bu mesajı vermişti. Bu nedenle özellikle piyasalar açısından ana senaryo gerçekleşmiş oldu.
ABD’de Enflasyon Yükseliyor, Ekonomi ise İstihdam Yaratmaya Devam Ediyor.
ABD ekonomisi performansını piyasa her ay ekonominin yarattığı istihdam sayısıyla ölçmektedir. Son açıklanan verilere göre ABD ekonomisi büyümeye yönelik güçlü sinyaller üretiyor ve krizin etkilerini fazlasıyla geride bırakmış durumda. Aşağıdaki grafik 2006 – 2017 yılları arasındaki toplam istihdamı (mavi) ve her ay yaratılan istihdamı (bordo) gösteriyor.
Fed’in enflasyon göstergesi olarak takip ettiği çekirdek PCE fiyatları endeksi ise % 1,7 ile Fed hedeflerine doğru yaklaşıyor. PCE, manşet enflasyondan farklı olarak hane halkı harcamalarındaki ağırlıklı ürünlerin fiyatlarını ölçer ve Fed açısından talep enflasyonu olarak izlenmektedir. Aşağıdaki grafikte kırmızı hat Fed’in takip ettiği göstergeyi simgelemekte. Kesikli hatlar ise dayanıklı ve dayanıksız mal fiyatlarındaki değişimi ifade etmekte.
Sonuç
Fed, yıl içerisinde iki faiz artırımı daha hedefliyor. Şu anda 2015 Aralık, 2016 Aralık ve 2017 Mart ile birlikte üç faiz artırımı yaparak diğer merkez bankaları ile arasındaki politika faiz makasını genişletti. Dolar önümüzdeki dönem güçlü olacaksa, kısa vadede Haziran ayında faiz artırım ihtimalleri değerlendirilecektir. Orta dönemde ise Fed’in hamleleri Eylül ve Aralık’ta gelebilir. Fed için elindeki en büyük koz ABD ekonomisinin hem istihdam yaratıyor olması, hem de istenilen enflasyon düzeyine yakın olunmasıdır. Diğer taraftan yeni Başkan Donald Trump’ın ekonomi politikalarındaki resim tam olarak çizilmiş değil. Şu an sadece ana çerçevede bir taslak var.
Vahap TAŞTAN
