İspanya’da Katalunya özerk bölgesinin başkenti Barcelona’da, dün teröristlerin eline geçen beyaz bir kamyonet, kent merkezinde turizmin kalbi olan La Rambla’da onlarca insanın içine daldı. Olayda en az 13 kişi hayatını kaybederken, 100’den fazla kişi yaralandı. Durumu ağır olan 10 yaralı ise halen hayati tehlikeyi atlatabilmiş değil. Katalunya Emniyeti tarafından yapılan açıklamada, olayın bir terör saldırısı olduğu duyuruldu.
Öte yandan La Vanguardia gazetesi, saldırı sonrası olay yerinden kaçan 2 silahlı teröristin civarda bulunan “Luna de Istanbul” adlı bir Türk restoranına girip içeridekileri rehin aldığını iddia etmişti. Katalunya Emniyet güçlerinin restoranın içerisinde rehin kimsenin bulunmadığını açıklamasının ardından ise bu iddia yalanlanmış oldu. Barcelona’nın La Rambla caddesindeki saldırıyla ilgili iki kişi gözaltına alınırken, bir şüphelinin de polisle girdiği çatışma sonucunda öldürüldüğü belirtildi. Barcelona polisi, saldırı sonrası kentin 120 kilometre güneyinde bulunan bir sahil kasabası olan Vic’te ikinci bir saldırı hazırlığında oldukları anlaşılan 4 teröristin öldürüldüğünü açıkladı.
Katalunya Emniyet Müdürü Josep Lluís Trapero, La Rambla saldırısının “uluslararası bağlantıları olan bir terör saldırısı” olduğunu söyledi. Trapero, ayrıca bu saldırının hemen öncesindeki Çarşamba gecesi Barcelona’ya 200 km uzaklıktaki Alcanar’da yaşanan ve bir evin tamamen yıkılmasına, bir kişinin hayatını kaybetmesine yol açan patlamanın La Rambla’da gerçekleşen saldırı ile bağlantılı olduğunu da aktardı. Emniyet Müdürü, patlama sonucu yıkılan evde “bomba hazırlandığını” açıkladı.
La Rambla saldırısının gerçekleşmesinin hemen ardından Katalunya Polisi Driss Oubakir isimli Fas asıllı bir kişinin fotoğrafını medyaya dağıtıp, Barcelona’daki saldırıda kullanılan beyaz kamyonetin bu kişinin kimlik bilgileri ile kiralandığını belirtmişti. Fakat daha sonra İspanyol medyasında çıkan haberlerde Fas asıllı Oubakir’in bu saldırının daha öncesinde kimliğinin çalındığını polise bildirdiği iddia edildi. El Pais gazetesinin Katalunya’daki Figueres hapishanesinden 2012 yılında çıktığını belirttiği Oukabir, halen saldırıyı gerçekleştirme ihtimali en yüksek kişi olarak görülmekte.
Henüz saldırıyı gerçekleştiren teröristin kimliği tam olarak netleşmiş olmasa da, IŞİD saldırıyı üstlendiğini Amaq adlı bir yayını üzerinden tüm dünyaya duyurdu. Örgütten yapılan açıklamada, saldırının “İslam Devleti askerleri tarafından düzenlendiği ve ABD öncülüğündeki koalisyon güçlerinin Suriye ve Irak’ta düzenlediği saldırılara yanıt niteliğinde” olduğu belirtildi.
Yalnız Kurt Saldırısı
Köktendinci terör örgütü IŞİD, bu tür saldırıları yapan mensuplarını “yalnız kurtlar” olarak tanımlıyor. Irak ve Suriye’de köşeye sıkışan IŞİD, Temmuz ayında Türkçe olarak yayınladığı “Yalnız Kurdun El Kitabı” adlı yayınında, bu tarz eylemlerin artacağının ilk işareti vermişti. Buna göre, silah ve patlayıcı kullanmadan gerçekleştirebilecek eylemler tarif edilerek, IŞİD mensuplarını organize saldırılar yerine -daha önce İngiltere, Fransa ve Almanya’da olduğu gibi- araçla gerçekleşen saldırılar benzeri tek kişi tarafından gerçekleştirilecek ancak ses getirecek eylem türlerine zorluyor. Bu kitapta, “Kâfirler üstün teknolojileriyle bizi mağlup edecekleri aldanması içinde oyalana dursunlar, biz bir kibrit çöpüyle bile onları yeneceğiz” ifadesiyle, saldırı için her an uygun zaman ve yeri bekleyen yalnız kurtları motive edecek mesajlar yayınlıyor.
Neden La Rambla hedef alındı?
Barcelona deyince ilk akla gelen yerlerden birisi olması nedeniyle turistlerin uğrak yeri olan şehrin en meşhur caddesi La Rambla, Barcelona’nın adeta İstiklal Caddesi gibidir. Oldukça uzun bir cadde olan La Rambla, üzerindeki renkli sokak sanatçıları ve çeşitli turistik atraksiyonlarla doludur. Şehrin en işlek yerlerinden birisi olan Plaça de Catalunya meydanı ile Kolombus anıtını birbirine bağlayan caddenin her iki tarafından da trafik akarken, yayalar caddenin tam ortasından ilerler. Bu niteliklerinden ötürü, hem şehirde turizmin kalbi olması, hem de araçla yapılacak bir terör saldırısı için en müsait alan ve en fazla zarar verme potansiyeli olan yer olmasından ötürü La Rambla’nın tercih edildiği anlaşılıyor.
İspanya’da saldırı sonrası tepkiler
La Rambla saldırısının hemen ardından terör eylemlerinin gerçekleştiği Barcelona’ya gideceğini belirten İspanya’nın Muhafazakâr Başbakanı Mariano Rajoy, Twitter üzerinden yaptığı ilk açıklamasında “Teröristler, bir olmuş halkımızı asla yenemez” ifadesini kullandı. Ayrıca İspanyol kraliyet ailesinin Twitter adresinden yapılan paylaşımda, “Bunlar katil. Suçlular bizi terörize edemeyecek. İspanya’nın tamamı Barcelona’dır” denildi. Barcelona sol ittifakın adayı olarak seçilen Belediye Başkanı Ada Colau ise, “Bu saldırılardan ötürü asla korkmadıklarını ve her zamankinden daha fazla birlik olduklarını göstermek” için Cuma günü kent meydanında bir dakikalık saygı duruşunda bulunulacağını açıkladı. 13 kişinin hayatını kaybettiği ve 100’den fazla kişinin yaralandığı La Rambla saldırısının ardından ülke genelinde 3 günlük yas ilan edildi.
Saldırının olası sonuçları
2001 yılında gerçekleşen ABD’nin New York şehrindeki (11 Eylül) ikiz kule saldırıları sonrası dünyanın birçok bölgesinde varlığını gösteren köktendinci terör eylemleri, ABD’li teorisyen Samuel Huntington’ın kültürel ve dini kopukluklardan ötürü (üst medeniyet olarak gördüğü) Batı dünyası ile (alt medeniyet olarak tanımladığı) İslam dünyası arasında bir “Medeniyetler Çatışması” olduğu tezini adeta doğrulamak için seferber olmuş gibi bir görüntü sergilemekte. Tabii ki amacı korku salıp bir panik hali yaratarak farklı toplumları birbirinden uzaklaştırmak olan bu saldırıların üst aklının kim olduğu tartışılır; ama bu ülkelerde saldırı sonrası ortaya çıkan zenofobik eğilimlerin artmasından anlaşıldığı kadarıyla bugüne kadar amaçlarında maalesef başarılı oldukları söylenebilir.
Bu anlamda İspanya’nın başkenti Madrid’de 2004 yılında gerçekleştirilen ve El Kaide’nin üstlendiği tren bombalamaları sonrası en fazla kişinin hayatını kaybettiği terör eylemi olan bu La Rambla saldırısı da, başta bu saldırının gerçekleştiği Katalunya bölgesinin halkı olmak üzere İspanya genelinde ciddi bir etkisi olacağını tahmin etmek güç değil. Zaten rekor düzeylere ulaşan aşırı turist akımından şikâyetçi olan yerli halkın bir süredir protestolar düzenlediği ülkede, bu eylem sonrası yabancılara karşı önyargıların artması sürpriz olmayacaktır. Bu saldırıya karşı ülkedeki sol cephe her kesimi kucaklayan mesajlar vererek saldırının amaçlarını boşa çıkarmak için çabalasa da, özellikle göçmenlere pek sıcak bakmayan sağ cephe kuşkusuz bu durumdan siyasi bir rant elde etmek için kullanacaktır.
Özcan ÖĞÜT
KAYNAKLAR
- http://www.independent.co.uk/news/world/europe/isis-barcelona-attack-latest-news-updates-terrorist-islamic-state-daesh-claims-a7899201.html
- http://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-40960829
- http://www.dw.com/tr/barcelonada-ter%C3%B6r-sald%C4%B1r%C4%B1s%C4%B1/a-40140987
- http://www.dw.com/tr/ispanyollar-turistlerden-bıktı/av-40024338?maca=tr
- https://www.amerikaninsesi.com/a/isid-turkiyede-yalniz-krt-saldirilari-yapabilirmi/3989525.html
- http://www.haberturk.com/dunya/haber/1602039-barcelona-da-teror-saldirisi-13-olu-en-az-100-yarali
