Angela Dorothea Merkel, 1954 yılında Lutheran bir papazın kızı olarak dünyaya gelmiştir. Baba tarafından dedesi Polonya kökenli bir Alman vatandaşı idi. Merkel, Templin’de eğitim hayatını geçirmiş ve 1973-1978 yılları arasında Leipzig Üniversitesi’nde Fizik bölümünde okumuştur. Sonrasında ise, 1978-1990 yılları arasında Berlin-Adlershof Bilimler Akademisi Fizik Kimya Merkez Enstitüsü’nde okumuş; kuantum kimyası üzerinde çalışmalar gerçekleştirerek doktor unvanını kazandıktan sonra, araştırmacı olarak akademik çalışmalar gerçekleştirmiştir.
Angela Merkel
Merkel’in siyasi arenaya çıkış sürecine baktığımızda ise, Bayan Merkel, 1989 yılında Berlin Duvarı’nın yıkılmasının ertesinde büyüyen demokrasi hareketiyle beraber Demokratischer Aufbruch Partisi’ne girmiş, 1990’da Doğu Alman Cumhuriyeti’nin son hükümeti olan Lothar De Maizier hükümetinde de sözcülük görevini üstlenmiştir. Merkel, ilk genel Almanya seçimleri sonrası Hıristiyan Demokrat Partisi’ne (CDU) girerek Federal Alman Meclisi’ne bu partiden seçildi. Seçimin ardından Kadın ve Gençlik Bakanı olarak dönemin Başbakanı Helmut Kohl’un kabinesinde yer aldı. 1991-1998 yılları arasında ise hem parti Başkan Yardımcılığı, hem de iki sefer Bakanlık görevi üstlendi. Merkel, 1998’de ise partisinin Genel Sekreterliğine seçildi. İlerleyen zamanlarda gerçekleşen seçimlerde, partinin Başbakan adayı, CDU’nun kardeş partisi olan Hıristiyan Sosyal Birliği’nin (CSU) lideri Edmund Stoiber oldu. Stobier’in 2005 seçimlerinde Doğu Alman seçmenleri için “aptal” nitelendirmesini yapmasına Merkel tepki gösterdi ve 2002’de Stoiber’in seçimleri kaybetmesi sonrasında 2005 erken seçimlerinde Merkel Başbakan adayı oldu. Meclenburg-Vorpommern’den milletvekili olması sonrası 22 Kasım 2005 tarihinde Almanya Şansölyesi seçilen Angela Merkel; 2000-2018 yılları arasında da Hıristiyan Demokrat Birliği’nin federal Başkanlığını yürütmüş ve aynı zamanda 2002-2005 yılları arasında da CDU-CSU parlamento grubunun Başkanlığını yapmıştır. 2005-2009 yılları arasında ise Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD) ile Büyük Koalisyon; 2009-2013 yılları arasında Hür Demokrat Parti (FDP) ile koalisyon ve son olarak 2013 yılından günümüze dek Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD) ile Büyük Koalisyon’un Şansölyesi olarak Almanya’yı yönetmektedir. Ancak Merkel, bu sene içerisinde ilerleyen haftalarda görevini bırakacak ve emekliye ayrılacaktır.
Peki, Merkel’in 2005’ten beri yaklaşık 16 yıllık Başbakanlık performansı nasıl değerlendirilebilir? Öncelikle, Merkel’in ilk büyük sınavı olan ekonomide başarılı olduğunu belirtmek gerekir. Örneğin, Merkel’in ilk büyük sınavı, dünyayı derinden etkileyen ekonomik krizlerden biri olan 2008 ekonomik krizi olmuştur. Merkel’in yönetiminde Almanya, 2008 krizinden başlayarak bugüne dek hem ülke içerisinde, hem de Avrupa Birliği (AB) çatısı altında başarılı olmuş ve gerek Alman ekonomisinin ve gerekse de Avrupa ekonomisi ve euro (avro) bölgesinin derin bir nefes almasını sağlamıştır. Merkel’in ülke içerisindeki işsizlikle mücadelesi, ABD merkezli kredi değerlendirme kurumlarına karşın Alman kredi değerlendirme kurumları kurmakla karşılık vermesi, Rusya ile ilişkileri koparmaması ve belirli seviyelerde tutması ve Avrupa’daki siyasi krizlerin belli derecelerde sabit tutulması başarıları hamlelerinden bazılarını oluşturmaktadır. Merkel döneminde, Almanya, AB’nin tartışmasız lideri haline gelmiş ve dünya siyasetinde de irtifa kazanmıştır. Son dönemde göçmenler konusunda diğer Avrupalı liderlere kıyasla daha ılımlı politikalar izleyen Merkel, böylelikle Almanya’nın demokratik ve göçmen dostu bir ülke olarak imajını da geliştirmiştir. Ayrıca bu noktada Merkel döneminde Almanya’nın akılcı bir göç politikası uyguladığını ve Suriye’den Almanya’ya giden mültecilerin önemli bölümünün ekonomiye kazandırıldığını da belirtmek gerekir. Başarıyla geçen 16 yılın sonunda, Almanya’da artık 26 Eylül’de yeni bir dönemin başlayacağı genel seçimler için geri sayım tüm hızıyla sürmektedir. Biz de Almanya tarihine adını altın harflerle yazdıran Bayan Merkel’i kutluyor ve Almanya-Türkiye dostluğunun güçlenerek devam etmesini diliyoruz…
Oğuzhan MANİOĞLU
