Birleşmiş Milletler’e bağlı Dünya Turizm Örgütü’nün (UNWTO)[1] ülkelerden gelen verileri toplayarak yılda üç kez düzenlemesi ile açıklanan Dünya Turizm Sıralaması barometresi, günümüzde “bacasız sanayi” olarak ifade edilen turizm sektörünün farklı ülkelerdeki gelişmişlik düzeyini göstermesi açısından önemli bir göstergedir. Bu barometre; bölgesel ve toplam uluslarası ziyaretçi sayılarını, uluslarası turizm gelirlerini, turistlerin gittikleri ülkedeki harcamalarını ve en çok ziyaret edilen şehirlerin listesini içermektedir.[2] Bu yazıda 2013 yılı Dünya Turizm Sıralaması Barometresi’nin[3] bazı temel verilerini özetleyeceğim.[4]
2013 yılında dünyada en çok turist ağırlayan 10 ülke: Fransa, Amerika Birleşik Devletleri, İspanya, Çin, İtalya, Türkiye, Almanya, Birleşik Krallık, Rusya, Tayland.
2013 yılı değerlendirmesinde ilk sırayı, 2012 yılında da ilk sırada yer alan[5] ve 85 milyona yakın turist ağırlayan Fransa almıştır. Özellikle balayı tatilleri için ilk akla gelen ülkelerden olan Fransa, Eyfel Kulesi ile simgeleşen tarihi dokusu ile turistler için en cazip destinasyon özelliğini korumaktadır. Fransa’nın turist sayısında her sene yüzde 2 oranında büyüme yakalaması, birinciliğini koruma konusundaki iddiasını da göstermektedir.
Eyfel Kulesi
Listede ikinci sırada Amerika Birleşik Devletleri yer almaktadır. Halen dünyanın en önemli askeri, ekonomik ve siyasi gücü olan ABD, böylelikle turizm sektöründe de ne derece iddialı olduğunu göstermektedir. 2013 yılında 70 milyona yakın turist ağırlayan ABD, yüzde 5 civarında bir artışla bu konuda Fransa’yı ilerleyen yıllarda zorlayacağını göstermektedir.
Özgürlük Heykeli
Barometrede üçüncü sırayı İspanya almaktadır. 61 milyona yakın turist ağırlayan İspanya, böylece Fransa’nın ardından Avrupa’nın en gözde ikinci turizm merkezi olmaktadır. Dördüncü sırada yer alan Çin Halk Cumhuriyeti, 2013 yılında turist sayısında yaşadığı ciddi düşüşe rağmen 58 milyona yakın turistle listede dördüncü sıradadır. Beşinci sırada yer alan İtalya, 48 milyon turist sayısıyla turizm konusunda iddialı bir ülke olduğunu ispatlamaktadır. Altıncı sırada yer alan Türkiye ise, zengin tarihi ve doğal güzelliği sayesinde, bu alandaki yetersiz politikalara karşın üst sıralarda yerini korumaktadır. Türkiye, 2013 yılında toplam 38 milyona yakın turist ağırlamıştır. Yedinci sırada yer alan Almanya, 31,5 milyon turistle bu alanda Avrupa’nın ve dünyanın en iddialı ülkelerinden olduğunu göstermektedir. Sekizinci sırada yer alan Birleşik Krallık (İngiltere), özellikle eski kolonilerinden gelen nüfus sayesinde bu sektörde daima ilk sıralarda yer almayı garantilemektedir. Dokuzuncu sırada yer alan Rusya Federasyonu, otoriter yönetimine yönelik endişelere rağmen, bu sektördeki iddiasını her zaman korumaktadır. İlk 10’da yer alan son ülke ise, özellikle eğlence turizmiyle bilinen Tayland’dır.
2013 yılı Dünya Turizm Sıralaması listesi
Turist sayısı bazındaki bu değerlendirme dışında, gelirler bazında bir sıralama yapıldığındaysa, dünyada ilk 10 ülke listesi şu şekilde oluşmaktadır; ABD, İspanya, Fransa, Çin, İtalya, Tayland, Almanya, Birleşik Krallık, Avustralya ve Türkiye. Turizm sektöründe en çok yatırım yapan ülkeler sıralaması ise şöyledir; büyük farkla ilk sırada yer alan Çin, ABD, Almanya, Rusya, Birleşik Krallık, Fransa, Kanada, Avustralya, İtalya ve Brezilya’dır. Bu da gelecek yıllarda Çin’in bu sektörde de ön sıralara geçebileceğini göstermektedir. Türkiye ise, turizm sektörüne çok yatırım yapan ülkelerden biri olmadığı için, gelecek yıllarda üst sıralardaki yerini koruması zor olabilir.
2013 yılı sıralamasına kıtalar bazında bakıldığında; Afrika’da Fas, Güney Afrika ve Tunus, Orta Doğu’da Suudi Arabistan (dini turizm sayesinde), Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır, Amerika kıtasında ABD, Meksika ve Kanada, Asya-Pasifik bölgesinde Çin, Tayland ve Malezya, Avrupa’daysa Fransa, İspanya, İtalya, Türkiye, Almanya ve Birleşik Krallık’ın ilk sıralarda yer aldığı görülmektedir.
Yrd. Doç. Dr. Ozan ÖRMECİ
[1] Seyahat ve turizm alanında faaliyet gösteren uluslararası bir kuruluş olan Dünya Turizm Örgütü (UNWTO), 1975 yılında kurulmuştur. Birleşmiş Milletler üyesi 156 ülke, 6 ortak üye statüsündeki ülke ve örgüte bağlı üye statüsünde 400 civarında kuruluş ve şirketten oluşan örgütün merkezi Madrid, Genel Sekreteri ise Ürdünlü Taleb Rıfai’dir. Birleşmiş Milletler’in ilkeleri çerçevesinde görev yapan örgütün amacı; uluslararası anlayış, barış, refah ve evrensel değerler ile insan haklarına saygı ilkeleri doğrultusunda, özellikle üye ülkelerin ekonomik gelişimlerini destekler mahiyette dünya turizmine katkıda bulunmaktır. Detaylar için; http://www.mfa.gov.tr/birlesmis-milletler-dunya-turizm-orgutu.tr.mfa. Web sitesi için; http://www2.unwto.org/.
[2] “Dünya turizm sıralaması”, Vikipedi, Erişim Tarihi: 27.02.2015, Erişim Adresi: http://tr.wikipedia.org/wiki/D%C3%BCnya_turizm_s%C4%B1ralamas%C4%B1.
[3] Detaylar için; http://en.wikipedia.org/wiki/World_Tourism_rankings.
[4] Detaylı rapor için; http://dtxtq4w60xqpw.cloudfront.net/sites/all/files/pdf/unwto_highlights14_en_hr_0.pdf.
[5] http://tr.wikipedia.org/wiki/D%C3%BCnya_turizm_s%C4%B1ralamas%C4%B1.
