ABD’de Mayıs ayı tarım dışı istihdam değişimi beklentilerin üzerinde (280 bin) geldi. İşsizlik oranı ise, işgücüne katılımın artmasından dolayı % 5,5 düzeyine yükseldi. Ayrıca saatlik ücretlerdeki artış da beklentilerin üzerinde % 2,3 olarak gerçekleşti. Bu verinin piyasalar açısından önemi, Fed’in 16-17 Haziran’da yapacağı toplantı öncesinde alınacak son makro veri olması. Ayrıca hem enflasyonu, hem de büyümeyi desteklediği için, istihdamdaki ve ücretlerdeki artış, ABD ekonomisinin makro düzeyde ana kolonunu oluşturmakta. Verinin bazı detayları da dikkat çekici.
ABD ekonomisinde kriz döneminde toplam istihdam 138 milyon düzeyinden 129 milyona kadar düşerken, reel sektörde en çok hissedildiği dönemlerden biri olan 2008 sonu 2009 başlarında aylık bazda işten çıkarmalar 824 bin kişiye kadar yükseldi. Kriz sonrası dönemde ise, piyasaların 200 bin üzerindeki verileri olumlu karşılamasının arkasında yatan etken, 2011-2015 ortalama düzeyinden geçiyor. ABD ekonomisi kriz öncesindeki toplam istihdam düzeyini yakalamış olsa da, kriz süresince istihdamdaki yükseliş trendinden uzaklaşılması, istihdam hedeflerine halen uzak olunduğunu gösteriyor. İkinci dikkat çeken nokta ise, Fed’in enflasyonu da desteklediğini belirttiği ücretlerdeki değişim. Talep kanalı yoluyla enflasyonu canlandırması beklenen ücretlerdeki değişim, yıllık bazda % 2,3 arttı ve kriz ve sonrası dönemde ortalama değer olan % 2,26’nın üzerinde açıklandı. Gelen veri aynı zamanda 2008-2014 ortalama değerinin üzerinde yer alıyor ve enflasyonu da olumlu etkilemekte.
PMI Raporları Verinin Olumlu Olacağına İşaret Etmişti
3 Haziran’da yayımlanan hizmetler sektörü PMI raporunda hizmet sektörünün istihdama yaratma kapasitesinin son 1 yılın en yükseğine ulaşması, tarım dışı istihdam verisinin beklenti üzerinde gelebileceğini işaret ediyordu. Yine Haziran ayı başında yayımlanan Mayıs ayı imalat sektörü raporunda da, istihdama ilişkin olumlu sinyaller alınmıştı.
Sonuç
Gelen sonuçlar, Fed’in Mart ayı zayıf istihdam verisine ilişkin mevsimsel yorumunu destekleyecek nitelikte. Fed açısından baktığımızda ise, Haziran toplantısında faiz artırımı yapılması gerektiğini belirten “şahin” kanat için önemli bir koz olacak. Piyasalarda Haziran ihtimalinin azaldığı yakın dönemde, gelen istihdam verisi dolar lehine tedirginlik yaratabilir. Veri sonrası 1165,0 seviyesine kadar düşen ons altında 1163,80 ve 1142,00 destekleri önemli olmakla birlikte, tepki alımları ile birlikte yükseliş görülürse öncelikle 1175,00 direnci takip edilebilir. Euro kanadında ise yeniden 1,1100 altına inilmekle birlikte 1,1070 ana desteği üzerinde tutunma çabasının devam ettiği dikkat çekiyor. Ayrıca gelişen ülkeler için negatif bir veri olarak algılayabiliriz. Gelişen ülke para birimlerinde ve hisse senedi piyasalarında baskılar oluşacaktır.
Vahap TAŞTAN
