WIN-Gallup International’ın 2012 yılında 57 ülkeden 51.927 kişiden veri toplayarak gerçekleştirdiği “Küresel Dindarlık ve Ateizm Endeksi” araştırması, farklı ülkelerde yaşayan toplumların dindarlık seviyesini bilimsel açıdan ölçmeye gayret etmesi açısından dikkat çeken bir bilimsel araştırmadır.[1]
En yoğun dindar ya da ateist nüfusu olan ülkelerine sıralamasına geçmeden, araştırmanın ortaya koyduğu bazı genel verilere göz atalım. Araştırmaya göre; dünya nüfusunun yüzde 59’u kendisini “dindar” olarak tanımlarken (buraya tüm dinlere mensup kişiler dahildir), yüzde 23’ü “dindar değil”, yüzde 13’ü ise “ateist” olarak tanımlamıştır. Kendini “ateist” olarak tanımlayan kişilerin Asya’da yoğunlaştığı görülürken, Japonya’da bu oran yüzde 31, Çin Halk Cumhuriyeti’nde ise yüzde 47 seviyesindedir. Batı Avrupa’da ise nüfusun ancak yüzde 14’ü kendisini “ateist” olarak tanımlamıştır.
Yine bu araştırma verilerinin ortaya koyduğu önemli bir sonuç; fakir kişilerin kendilerini daha yoğun oranda “dindar” şeklinde tanımlamalarıdır. Fakirler arasında dindarlık, zenginlere göre yüzde 17 oranında daha yüksektir.[2] 2005-2011 yılları arasında kendisini “dindar” olarak tanımlayanların oranı yüzde 9 civarında düşerken, aynı dönemde “ateist” nüfusun oranı da yüzde 3 artmıştır.[3] Dindarlık oranı en çok düşen ülkeler ise; Vietnam (yüzde 23), İrlanda (yüzde 22), Fransa (yüzde 21) ve İsviçre’dir (yüzde 21).[4]
Araştırmaya göre, dinin etkisinin en az olduğu ülkeler (en az sayıda dindar) şöyle sıralanmıştır;
- Çin Halk Cumhuriyeti (yüzde 14)
- Japonya (yüzde 16)
- Çek Cumhuriyeti (yüzde 20)
- Fransa (yüzde 37)
- Avustralya (yüzde 37)
- Avusturya (yüzde 42)
- Hollanda (yüzde 43)
- İrlanda (yüzde 47)
- Almanya (yüzde 51)
- Güney Kore (yüzde 52).
Ateizmin yaygınlığı açısından ise şöyle bir sıralama oluşmuştur;
- Çin Halk Cumhuriyeti (yüzde 47)
- Japonya (yüzde 31)
- Çek Cumhuriyeti (yüzde 30)
- Fransa (yüzde 29)
- Güney Kore (yüzde 15)
- Almanya (yüzde 15)
- Hollanda (yüzde 14)
- Avusturya (yüzde 10)
- İzlanda (yüzde 10)
- Avustralya (yüzde 10)
- İrlanda (yüzde 10).
En dindar ülkelerin sıralaması ise şöyledir;
- Gana (yüzde 96)
- Nijerya (yüzde 93)
- Ermenistan (yüzde 92)
- Fiji (yüzde 92)
- Makedonya (yüzde 90)
- Romanya (yüzde 89)
- Irak (yüzde 88)
- Kenya (yüzde 88)
- Peru (yüzde 86)
- Brezilya (yüzde 85).
Dindarlık oranlarına farklı dinler açısından yaklaştığımızda ise; en inançlı grupların yüzde 82 oranıyla Hindular olduğu görülmektedir. Hinduları yüzde 81’le Hıristiyanlar, yüzde 74’le Müslümanlar ve yüzde 38’le Yahudiler izlemektedir.
Araştırma sonuçlarına göre; dindarlıkla eğitim seviyesi arasında da bir ilişki vardır. Her ne kadar bu mutlak bir ilişki olmasa da, eğitim seviyesi arttıkça, dindarlığın da azaldığı görülmektedir. Nitekim dünya ortalaması itibariyle, yüksek öğrenim görenler arasında dindarlık yüzde 52 düzeylerindeyken, daha alt eğitim seviyesinde yüzde 68’e kadar çıkmaktadır.
Yrd. Doç. Dr. Ozan ÖRMECİ
[1] Araştırma sonuçlarına şuradan ulaşılabilir; http://www.wingia.com/web/files/news/14/file/14.pdf. Türkiye bu araştırmaya dahil edilmemiştir.
[2] “Most Religious Countries And Most Atheist Countries”, Huffington Post, Erişim Tarihi: 07.05.2015, Erişim Adresi: http://www.huffingtonpost.com/2013/07/23/most-religious-countries-least-religious_n_3640033.html.
[3] “Most Religious Countries And Most Atheist Countries”, Huffington Post, Erişim Tarihi: 07.05.2015, Erişim Adresi: http://www.huffingtonpost.com/2013/07/23/most-religious-countries-least-religious_n_3640033.html.
[4] “Most Religious Countries And Most Atheist Countries”, Huffington Post, Erişim Tarihi: 07.05.2015, Erişim Adresi: http://www.huffingtonpost.com/2013/07/23/most-religious-countries-least-religious_n_3640033.html.
