New York Üniversitesi’ne bağlı Stern İşletme Okulu’nda ders veren Amerikalı bir Ekonomi Profesörü olan ve Foreign Policy dergisindeki makaleleriyle tanınan Daniel Altman’ın[1] geliştirdiği Baseline Profitability Index’in (Dünya Karlılık Endeksi) 2015 verileri, geçtiğimiz gün kamuoyuna duyuruldu. Bu yazıda Daniel Altman’ın kendi yazdığı “Where to Invest Around the World, 2015 Edition” adlı makalesinde[2] açıkladığı verileri sizler için özetlemeye çalışacağım.
Öncelikle Altman’ın uluslararası yatırımcılara kılavuzluk etmeyi amaçlayan bu endekste kullandığı parametreleri açıklayalım. Altman’ın geliştirdiği modelde 8 veri ön plana çıkmaktadır. Bunlar; ekonomik büyüme, finansal istikrar, fiziki güvenlik, yolsuzluk oranları, kamulaştırma politikası, yerel ortakların suistimalleri, sermaye kontrolü ve döviz kur oranlarıdır.
Bu sene üçüncüsü açıklanan[3] Baseline Profitability Index’in 2015 verilerinde dikkat çeken ilk özellik, dünya genelinde geçtiğimiz yıl 0,99 oranında seyreden karlılık oranlarının 1,03’e yükselmesi oldu. Kamboçya, Sırbistan ve Tayvan’ın veri eksikliği nedeniyle dışarıda tutulduğu endekste, İsviçre ve Senegal şeffaflığı teşvik eden ve yeni yapılan yasal düzenlemelerle sıralamada yükselen ülkeler olarak dikkat çektiler. Burkina Faso ve Mozambik siyasi ve ekonomik sorunlar nedeniyle sıralamada daha aşağılara inerlerken, Güney Kore de Dünya Bankası’nın yeniden düzenlediği gayrisafi milli hasıla ölçme yöntemi nedeniyle irtifa kaybetti ve ilk 3 sıranın dışında kaldı. Peru ve Amerika Birleşik Devletleri de sıralamada aşağı inerlerken, endekste en çok dikkat çeken konu, Başbakan Narendra Modi’nin seçilmesiyle yolsuzlukla mücadele ve yatırımcıları korumada önemli atılım yapan Hindistan’ın hızla yükselmesi ve 1,32’lik oranla ilk sıraya (en karlı yatırım yapılabilecek ülke) oturması oldu. Hindistan’ı takip eden ülkeler ise Katar (1,28), Botswana (1,27), Singapur (1,22), Gana (1,21), Malezya (1,21), Moğolistan (1,20), Ruanda (1,20) ve Zambiya (1,19) oldular. Türkiye ise 1,01 ile vasat bir performans gösterdi. Listede en alt sıralarda ise Venezuela (0,68), Arjantin (0,79), Angola (0,82), Demokratik Kongo Cumhuriyeti (0,82), Lübnan (0,83) ve Rusya (0,86) yer aldılar.[4]
Listedeki temel veriler bu şekilde özetlenebilir. Ancak bu sıralama ve oranları değerlendirirken, bu rakamların ülkelerin ekonomik gelişmişliğini değil, uluslararası yatırımcılar açısından karlılığı ifade ettiğini de unutmamak gerekiyor.
Yrd. Doç. Dr. Ozan ÖRMECİ
[1] Web sitesi için; http://www.danielaltman.com/.
[2] Daniel Altman (2015), “Where to Invest Around the World, 2015 Edition”, Foreign Policy, Erişim Tarihi: 26.06.2015, Erişim Adresi: http://foreignpolicy.com/2015/06/25/where-to-invest-around-the-world-2015-edition-bpi-baseline-profitability-index/.
[3] 2013 verileri için; http://foreignpolicy.com/articles/2013/05/06/investing_overseas_baseline_profitability_index.
2014 verileri için; http://foreignpolicy.com/2014/05/29/where-to-invest-around-the-world-2014-edition/.
[4] Tüm verilere buradan bakılabilir; http://chart.fpdatawrapper.com/wzXtv/index.html.
