Avrupa Birliği ülkelerinden Portekiz’de, Parlamento’daki 230 sandalyenin dağılımını belirlemek için yapılacak olan genel seçimler 4 Ekim 2015 tarihinde gerçekleştirilecektir. Yarı-başkanlığa daha yakın bir siyasi sistemi olan Portekiz’de, Başkanlık seçimleri ise 2016 yılında yapılacaktır. Bu yazıda Portekiz’de genel seçime girecek önemli parti ve liderleri size tanıtmaya çalışacağım.
Portekiz’de son genel seçimler 5 Haziran 2011 tarihinde yapılmış ve seçime Pedro Passos Coelho liderliğinde giren merkez sağ çizgideki Sosyal Demokrat Parti[1], oyların % 38,7’sini elde ederek büyük bir zafer kazanmıştır. Parlamento’da 108 sandalye kazanmayı başaran Sosyal Demokrat Parti, böylelikle Coelho liderliğinde kısaca CDS-PP olarak bilinen Halk Partisi ile bir sağ koalisyon hükümeti kurmayı başarmıştır. José Sócrates liderliğindeki ülkenin diğer büyük partisi Sosyalist Parti[2] ise, yüzde 28,1 oyla 74 sandalye elde etmiş ve büyük oy kaybına uğrayarak hayal kırıklığı yaratmıştır.
Pedro Passos Coelho
2015 genel seçimleri öncesinde yapılan son anketler, bir önceki seçimde hezimete uğrayan Sosyalist Parti’nin bu defa ezeli rakibi olan Sosyal Demokrat Parti’den 1-2 puan kadar öne çıkmayı başardığı ve % 36-37 gibi yüksek oy oranlarına ulaştığını göstermektedir.[3] 1961 doğumlu eski Lizbon Belediye Başkanı António Costa liderliğindeki parti, Sosyal Demokratlar-CDS-PP koalisyonunun yaptığı ekonomik reformlara tepki olarak son dönemde oylarını arttırmayı başarmıştır.[4] Yunanistan’daki SYRIZA ve İspanya’daki Podemos’un aksine, AB’nin dikte ettiği ekonomik reformlara toptan karşı çıkmayan merkez sol çizgideki parti[5], bu reformların kemer sıkma tedbirleri yerine ekonomik büyüme ile sağlanabileceğini savunmaktadır. Seçmene Yunanistan örneğini hatırlatan merkez sağ çizgideki Sosyal Demokrat Parti’nin lideri Başbakan Coelho ise, 4 yıldır süren ekonomik durgunluğa karşın ülkeyi büyük bir ekonomik krize sürüklenmekten kurtardıklarını iddia etmekte ve seçmenden bir dönem daha yetki istemektedir.[6]
António Costa
Ülkede seçimler öncesinde önümüzdeki haftalarda büyük partilerin liderleri televizyonda birkaç farklı kanalda televizyon tartışmalarına katılacaklardır. Bu tartışmaların da, seçmenin nihai görüşünü oluşturmasında etkili olması beklenmektedir. Ancak Portekiz seçimleri sonrasında ortaya çıkacak tablo hakkında şu an için gözüken; hiçbir partinin 116 milletvekili sayısına ulaşamayacağı ve sonuçta (1) Sosyal Demokrat Parti ile Sosyalist Parti arasında bir büyük koalisyon, (2) her iki partiden birinin liderliğinde bir azınlık hükümeti veya (3) Sosyalist Parti ile aşırı solun kuracağı bir koalisyon hükümeti formüllerinden birinin gerçekleşeceğidir.
Yrd. Doç. Ozan ÖRMECİ
[1] Web sitesi için; http://www.psd.pt/.
[2] Web sitesi için; http://www.ps.pt/.
[3] http://expresso.sapo.pt/politica/2015-08-07-Sondagem-PS-e-coligacao-separados-por-15-pontos.
[4] http://uk.reuters.com/article/2015/05/15/uk-portugal-election-poll-idUKKBN0O01YC20150515.
[5] Bu konuda bir yazı için; http://blogs.lse.ac.uk/europpblog/2015/06/11/despite-the-crisis-portugals-2015-election-will-be-a-straight-contest-between-the-countrys-two-mainstream-parties/.
[6] http://www.ft.com/cms/s/0/bffee11a-3100-11e5-8873-775ba7c2ea3d.html#axzz3kOLAmPNf.
