Giriş
2020 ABD Başkanlık seçimleriyle birlikte yapılan ABD Kongresi seçimlerinde, ABD Senatosu’nda 50-48 Cumhuriyetçi Parti üstünlüğü ortaya çıkmış, Senato’daki son iki koltuğu belirleyecek olan Georgia seçimleri ise, hiçbir aday yüzde 50 oy oranına ulaşamadığı için 5 Ocak 2021 tarihine ertelenmişti. Georgia’da, Demokratlar adına Raphael Warnock ve Jon Ossoff, Cumhuriyetçiler adına ise Kelly Loeffler ve David Perdue yarışıyorlar.
Georgia Seçimleri Neden Önemli?
Senato’daki sayısal dengenin yakın olması sebebiyle, bu seçim, yakında göreve başlayacak olan 46. ABD Başkanı Joe Biden’ın gücünü belirleyecek önemli bir dönüm noktası olarak nitelendiriliyor. Öyle ki, BBC’den Anthony Zurcher’e göre[1], her iki koltuğu da Demokratların kazanması ve Senato’da 50-50 dengesi kurulması durumunda (ki bu durumda yeni Demokrat Başkan Yardımcısı Kamala Harris’in oy vererek dengeyi bozma hakkı bulunuyor), Başkan Biden’ın seçimde söz verdiği gibi çevre, sağlık ve ekonomi gibi konularda kapsamlı reformlar yapmasını kolaylaştıracak mutlak bir çoğunluğu oluşmayacaksa da (zira Biden’ın West Virgina Senatörü Joe Manchin ve Arizona Senatörleri Kyrsten Sinema ve Mark Kelly gibi merkezci Demokrat figürleri de yasa tasarılarına destek konusunda ikna etmesi gerekecektir), en azından istediği yasaları geçirme konusunda mücadele etme ve hükümet yetkilileri ile hâkimleri rahat atayabilme şansı artacaktır. Ancak Cumhuriyetçilerin Senato’da çoğunluklarını korumaları durumunda, iki yıl sonra yapılacak ve Senato’nun 1/3 oranında yenileneceği ara seçimlere kadar, Biden yönetimi, Kongre desteğinden yoksun ve daha çok kanun hükmünde kararnamelere dayalı bir yönetim kurabilecektir. Hatta bu nedenle, Biden’ın istediği Bakan, Büyükelçi ve hâkim gibi üst düzey devlet görevlilerini Senato onayı alarak göreve başlatamaması gibi bir durum bile söz konusu olabilecektir. Zira 45. ABD Başkanı Donald Trump’ın müthiş bir kutuplaşma ortamı yarattığı Amerikan siyasetinde, Cumhuriyetçi Parti ile Demokrat Parti arasındaki zıtlaşma son dönemde çok artmış ve toplumsal olarak da ABD’yi olumsuz yönde etkilemeye başlamıştır.
Georgia Eyaletinin Demografik Yapısı
ABD Nüfus Sayım Bürosu’nun (U.S. Census Bureau) 2019 yılı verilerine göre[2], Georgia’da 10.617.423 civarında kişi yaşamaktadır. 2010 yılında bu sayının 9.688.729 olduğu da düşünülürse, Georgia’nın son 10 yılda 1 milyon civarında nüfus artışı yaşadığı belirtilebilir. Ayrıca Georgia’da nüfusun yüzde 51,4’ü kadın, yüzde 52’si beyaz, yüzde 32,6’sı Afrikalı Amerikalı seçmen olarak ilan edilmektedir. Yine resmi rakamlara göre, Georgia’da yüzde 9,9 civarında Hispanik veya Latino ve yüzde 4,4 civarında Asya kökenli nüfus yaşamaktadır. Bu bağlamda, son yıllarda Afrikalı Amerikalı nüfus artışı dikkat çekmesine karşın, seçim sonuçlarında belirleyici faktör beyaz oyları olacaktır. Başkan Trump’ın yapmaya çalıştığı ırk temelli kutuplaşma etkili olursa, Cumhuriyetçiler Georgia’yı kazanabilir. Ancak Joe Biden ve ekibinin özellikle kadın seçmenler (beyaz kadın seçmenler de dahil olmak üzere) nezdindeki üstünlüğü devam ederse, Georgia’da Demokrat üstünlüğünün oluşması da pekala mümkün gözükmektedir. Başkan Trump’ın söylemleriyle Afrikalı Amerikalı oyları tamamen Demokratlara kaçırdığını ve Demokratların siyasi bir rahip olan Raphael Warnock’un da etkisiyle Afrikalı Amerikalı oylarının neredeyse tamamını almayı başardığını da bu noktada belirtmek gerekir.[3] Georgia’da 1992’den beri ilk kez 2020’de Demokrat Başkan adayı olan Joe Biden’ın kazanması da, son yıllarda bu eyalette Afrikalı Amerikalıların artan gücüne işaret ediyor.
Başkan Trump’ın Tartışma Yaratan Telefonu
Seçimlerin yapılmasına birkaç gün kalmışken, görev süresi yakında sona erecek ABD Başkanı Donald Trump’ın Georgia Eyalet Sekreteri Brad Raffensperger’i telefonla arayarak, seçim sonuçlarını değiştirmesini (kendisi lehine oy bulmasını) istediği bir telefon konuşmasının kaydının yayınlanması ise gündeme bomba gibi düştü. Müstakbel Başkan Yardımcısı Kamala Harris, bunun “görevi kötüye kullanmak” olduğunu iddia ederken, Trump’ın Joe Biden’ın Başkan seçilmesine dair itirazları da halen devam ediyor.[4]
Seçim Sonucu
5 Ocak’ta yapılan ve kıyasıya geçen seçimin sonucunda, Demokrat adaylar Raphael Warnock ve Jon Ossoff rakiplerine üstünlük sağlayarak, 6 yıllığına Georgia Senatörü seçildiler.[5] Böylelikle, Warnock, Georgia eyaletinin ilk Afrikalı Amerikalı Senatörü olurken[6], Demokratlar da Senato’da 50-50 eşitliği sağlayabildiler. Yeni Başkan Yardımcısı Kamala Harris’in de oyu sayesinde, Demokratların yeni dönemde atamaları ve yasaları ABD Kongresi’nin her iki kanadından da çoğunluk alarak geçirmeleri mümkün olabilecek. Ancak bu zayıf üstünlük, kuşkusuz Joe Biden yönetiminin zorlanacağı bir ilk iki yıllık sürece işaret ediyor. Bu nedenle, Biden yönetimi, 2022 ara seçimlerinde daha iyi bir performans göstermeye ve Senato’da daha güçlü bir çoğunluk kurmaya çalışacaktır. Trump yönetimi yanlılarının ABD Kongresi’ni basmaları ve çıkan olaylarda 4 kişinin ölmesi ise, ABD’deki kutuplaşmanın ne derece ciddi boyutlara vardığını göstermektedir.[7]
Doç. Dr. Ozan ÖRMECİ
[1] BBC (2021), “Georgia election: All you need to know about key Senate runoff races”, 04.01.2021, Erişim Tarihi: 04.01.2021, Erişim Adresi: https://www.bbc.com/news/election-us-2020-55489392.
[2] United States Census Bureau, “Georgia”, Erişim Tarihi: 04.01.2021, Erişim Adresi: https://www.census.gov/quickfacts/GA.
[3] Chris Cillizza (2021), “What we’ve learned so far from the Georgia Senate runoffs”, CNN, 06.01.2021, Erişim Tarihi: 06.01.2021, Erişim Adresi: https://edition.cnn.com/2021/01/05/politics/georgia-senate-runoff-elections/index.html.
[4] DW Türkçe (2021), “Trump’tan Georgia’daki seçim yetkilisine tehdit”, 04.01.2021, Erişim Tarihi: 05.01.2021, Erişim Adresi: https://www.dw.com/tr/trumptan-georgiadaki-se%C3%A7im-yetkilisine-tehdit/a-56123236.
[5] ABC News (2021), “Georgia Senate runoff election results 2021”, 05.01.2021, Erişim Tarihi: 06.01.2021, Erişim Adresi: https://abcnews.go.com/Politics/georgia-senate-runoff-election-results-2021/story?id=74588101.
[6] Alex Rogers (2021), “Warnock wins Georgia runoff, CNN projects, as control of Senate comes down to Perdue-Ossoff race”, CNN, 06.01.2021, Erişim Tarihi: 06.01.2021, Erişim Adresi: https://edition.cnn.com/2021/01/05/politics/loeffler-ossoff-perdue-warnock-runoff-results/index.html.
[7] DW Türkçe (2021), “Canlı Anlatım: ABD’de çıkan olaylarda ölü sayısı 4’e yükseldi”, 06.01.2021, Erişim Tarihi: 07.01.2021, Erişim Adresi: https://www.dw.com/tr/canl%C4%B1-anlat%C4%B1m-abdde-%C3%A7%C4%B1kan-olaylarda-%C3%B6l%C3%BC-say%C4%B1s%C4%B1-4e-y%C3%BCkseldi/a-56150396.
