Giriş
2025 yılının Nisan ayında gerçekleşen İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ile Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump arasındaki görüşme, sadece iki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler açısından değil, aynı zamanda Avrupa-ABD eksenindeki Transatlantik dengelerin yeniden şekillenmesi bakımından da tarihi bir an olarak kayda geçti. Washington’da Beyaz Saray’da gerçekleşen bu buluşma, iki sağ eğilimli liderin ideolojik yakınlıkları ve küresel siyaset anlayışlarındaki kesişmeler nedeniyle dikkatle izlendi. Görüşmenin ardından yapılan açıklamalar ve izlenimler, iki liderin önümüzdeki dönemde küresel düzeyde daha sıkı bir iş birliğine gideceğinin sinyallerini verdi.
İdeolojik Yakınlık ve Siyasi Arka Plan
Giorgia Meloni, Avrupa’nın yükselen sağcı liderlerinden biri olarak, popülist söylemleri ve geleneksel değerlere dayalı siyaset tarzıyla tanınıyor. Donald Trump ise, ikinci başkanlık dönemine, “Amerika’yı yeniden yüceltme” iddiasıyla geri döndü. İki liderin ortak paydaları ise; ulusal egemenlik vurgusu, küreselciliğe yönelik eleştiriler ve geleneksel aile yapısının savunulması gibi temalar etrafında şekilleniyor. Bu bağlamda, görüşme, sadece ekonomik ve diplomatik meseleleri değil, aynı zamanda ideolojik bir ittifakın güçlendirilmesini de kapsıyordu.
Ticaret Politikaları ve Ekonomik Gerilimler
Görüşmenin en sıcak başlıklarından biri, ABD’nin Avrupa Birliği ülkelerine uyguladığı yüksek ithalat tarifeleri oldu. Trump yönetiminin yeniden yürürlüğe koyduğu % 25’lik çelik ve alüminyum tarifeleri, özellikle İtalya gibi sanayi temelli ekonomiler üzerinde ciddi baskı yaratıyor. Meloni, görüşme sırasında bu konuyu doğrudan gündeme getirerek, Trump’tan daha adil bir ticaret rejimi talep etti. Meloni’nin şu sözleri dikkat çekti: “Ticaretin karşılıklı fayda esasıyla sürdürülmesi, Avrupa ile Amerika arasındaki stratejik ittifakın temelini oluşturur. Çatışma değil, iş birliği kazandırır.” Trump ise, ithalat tarifelerinin ABD sanayisini koruma amacı taşıdığını yineledi; ancak Meloni’nin yapıcı diplomatik dili sayesinde, iki tarafın müzakereye açık kapı bıraktığı gözlendi.
NATO Harcamaları ve Savunma Sorumlulukları
Trump’ın 2016-2020 döneminde sıklıkla dile getirdiği bir diğer konu olan NATO harcamaları, bu görüşmede de önemli yer tuttu. Trump, Avrupa ülkelerinin savunma konusunda ABD’ye fazla bağımlı olduğunu ve mali yükü yeterince paylaşmadığını bir kez daha vurguladı. Meloni ise, İtalya’nın savunma bütçesini GSYİH’nin % 2’sine çıkarma taahhüdünü yineleyerek bu eleştirileri yumuşattı. Bu bağlamda, iki liderin savunma iş birliğini arttırma ve Avrupa’nın savunma alanındaki bağımsızlığını güçlendirme yönünde fikir birliğine vardıkları belirtildi.
Avrupa’da Meloni’nin Yeni Rolü: “Köprü Kurucu Lider”
Görüşmenin ardından Meloni’nin Avrupa’daki konumu bir kez daha tartışma konusu oldu. Trump ile kurduğu yakın ilişkiler, onu AB içinde Amerika ile en güçlü diyaloğa sahip lider konumuna getirdi. Ancak bu durum, bazı AB liderleri tarafından temkinli karşılanıyor. Fransa ve Almanya gibi ülkeler, Meloni’nin ABD’ye fazlaca yakın durmasının Avrupa Birliği’nin ortak dış politika duruşunu zayıflatabileceğini dile getirdi.
Öte yandan, Meloni’nin bu rolü bilinçli olarak üstlendiği ve AB ile ABD arasında bir tür “köprü” olmayı amaçladığı da görülüyor. Nitekim Meloni, görüşme sonrası yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Avrupa’nın güçlü bir Amerika’ya, Amerika’nın ise istikrarlı bir Avrupa’ya ihtiyacı var. Bu dengeyi kuracak cesur diyaloglara ihtiyacımız var.”
Trump’ın Roma Ziyareti ve Geleceğe Dair Planlar
Görüşmenin sonunda, Meloni, Trump’ı resmi bir ziyaret için Roma’ya davet etti. Bu davet, Trump tarafından da memnuniyetle kabul edildi. Ziyaretin tarihi henüz netleşmemiş olsa da, diplomatik çevrelerde bu buluşmanın İtalya-ABD ilişkilerinde daha derin yapısal iş birliklerinin önünü açacağı konuşuluyor. İki ülke arasında özellikle enerji, savunma sanayi ve göç politikaları konularında stratejik anlaşmaların yapılabileceği belirtiliyor.
Sonuç: Yeni Bir Dönemin Eşiğinde
2025 Meloni-Trump zirvesi, sadece iki liderin değil, iki kıtanın siyasi yönelimlerinin de bir özeti niteliğindeydi. Popülist ve sağ eğilimli siyaset tarzının küresel ölçekte nasıl şekilleneceğine dair ipuçları barındıran bu buluşma, Avrupa-ABD ilişkilerinde yeni bir dönemin başlangıcı olabilir. Meloni’nin Trump ile kurduğu güçlü diplomatik bağ, hem İtalya’nın uluslararası arenadaki etkisini arttıracak, hem de Avrupa’daki liderlik rekabetinde elini güçlendirecek gibi görünüyor.
Zirve, aynı zamanda şu gerçeği de ortaya koydu: Artık dünya, geleneksel diplomatik normların ötesinde, kişisel ilişkilerin ve siyasi uyumların belirleyici olduğu bir döneme doğru evriliyor. Bu bağlamda, Meloni ve Trump’ın ittifakı, yalnızca bugünün değil, geleceğin küresel siyaseti açısından da yakından izlenmeye değer bir gelişme olarak tarihe geçti.
Oğuzhan MANİOĞLU
