Giriş
2025 yılı New York Belediye Başkanlığı seçimleri, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) siyasetinde önemli bir dönüm noktası olarak kayda geçti. Bu seçimlerde dikkatleri üzerine çeken isimlerden biri de, New York Eyalet Meclisi üyesi Zohran Mamdani oldu. Genç yaşı, Müslüman kimliği, ilerici politikaları ve toplumun alt sınıflarına seslenen söylemleriyle, Mamdani, klasik siyaset anlayışına meydan okuyan farklı bir profil sergiledi.
Siyasi Kariyeri ve Seçim Süreci
Zohran Mamdani, New York Eyalet Meclisi’ne Queens bölgesini temsilen seçilmiş bir Demokrat Partili politikacı olarak biliniyor. 2024 yılında New York Belediye Başkanlığı için adaylığını açıklayarak, kent siyasetinde büyük bir değişim dalgası başlattı.
Seçim sürecinde, Mamdani, özellikle kira artışları, yaşam maliyetinin yüksekliği ve toplu ulaşım sorunları gibi gündelik yaşamı etkileyen konulara odaklandı. Demokrat Parti’nin ön seçimlerinde eski Vali Andrew Cuomo gibi güçlü rakipleri geride bırakarak büyük bir başarı elde etti. Bu sonuç, Mamdani’yi New York’un ilk Müslüman ve Güney Asyalı kökenli belediye başkanı olma potansiyeline taşıdı.
Mamdani’nin başarısı, Amerika’daki genç ve ilerici seçmenlerin siyasette giderek artan etkisinin de bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
Siyasi Görüşleri ve Politik Yaklaşımı
Mamdani’nin siyasi çizgisi, klasik Demokrat Parti politikalarından daha sol bir noktada konumlanıyor. Kendini bir “demokratik sosyalist” olarak tanımlayan Mamdani, Amerika’daki ekonomik eşitsizliklere karşı güçlü bir duruş sergiliyor.
Ekonomik Politikaları
- Kira kontrolü uygulamalarını genişletmek,
- Asgari ücretin arttırılması,
- Kamu hizmetlerinin yaygınlaştırılması,
- Toplu taşımayı ücretsiz veya düşük maliyetli hale getirmek.
Bu politikalar, Mamdani’yi özellikle gençler, işçi sınıfı ve düşük gelirli New Yorklular arasında popüler hale getirdi.
Dış Politika Tutumu
Her ne kadar yerel yönetim odaklı bir aday olsa da, Mamdani, küresel meselelere de güçlü şekilde değiniyor. Mamdani, özellikle Ortadoğu politikaları ve Filistin meselesi konularında açık bir tavır sergiledi. İsrail’in Gazze’deki askeri eylemlerini “insan haklarına aykırı” olarak nitelendirdi ve ABD’nin dış müdahalelerine karşı eleştirel bir duruş benimsedi.
Mamdani, genel olarak dış politikada “barış, adalet ve insan hakları merkezli bir yaklaşımı” savunuyor.
Müslüman Kimliği ve Temsili
Zohran Mamdani’nin Müslüman kimliği, onun politik yaşamında hem bir kimlik unsuru, hem de sembolik bir güç kaynağı olarak öne çıkıyor.
Mamdani, New York gibi çok kültürlü bir şehirde yetişmiş bir Müslüman olarak, temsil ettiği değerlerin kentte yaşayan milyonlarca göçmen için de anlam taşıdığını sık sık vurguluyor. Mamdani, seçim kampanyası sırasında açık bir dille “New York’ta Müslüman olmak hâlâ saygısızlığa uğramayı beklemek demektir” sözleriyle İslamofobiye dikkat çekti.
Seçim sürecinde sosyal medyada İslam karşıtı saldırıların artması, onun adaylığının Amerika’daki Müslüman topluluklar açısından nasıl bir sembolik anlam taşıdığını da gözler önüne serdi.
Mamdani’nin başarısı ise, Müslüman Amerikalı gençler için “siyasi temsilin mümkün olduğu” mesajını verdi.
Türkiye Hakkındaki Görüşleri
Mamdani’nin kamuoyuna açık demeçleri arasında Türkiye’ye yönelik özel bir açıklama bulunmuyor.
Türkiye ile doğrudan ilgili bir politika önerisi ya da değerlendirmesi tespit edilmemiş olsa da, onun genel dış politika yaklaşımı dikkate alındığında bazı çıkarımlar yapılabilir:
- Mamdani, ABD’nin dış müdahalelerine ve askeri operasyonlarına eleştirel yaklaşmaktadır.
- Göçmen ve mülteci hakları konusundaki duyarlılığı, Türkiye’nin bölgesel mülteci politikalarına dolaylı olarak yakın bir anlayış sergilediğini düşündürebilir.
- İnsan hakları, demokrasi ve barış vurgusu, onun uluslararası meselelerde Türkiye dahil bölge ülkeleriyle diyalogdan yana bir tutum sergileyeceğine işaret eder.
Ancak açıkça Türkiye’ye dair bir beyanı ya da özel politikası bulunmamaktadır.
Toplumsal ve Siyasal Önemi
Zohran Mamdani’nin yükselişi, yalnızca bir seçim başarısı olarak değil, aynı zamanda Amerika’da değişen sosyo-politik dinamiklerin bir yansıması olarak değerlendirilebilir.
- Genç, göçmen kökenli ve Müslüman bir adayın, geleneksel siyasi yapılar içinde bu düzeye yükselmesi Amerikan demokrasisi açısından temsiliyetin genişlemesi anlamına geliyor.
- Mamdani’nin kampanyası, New York’ta ilerici hareketin güçlendiğini ve sosyal adalet söyleminin merkezde yer almaya başladığını gösteriyor.
- Bununla birlikte, kimliği nedeniyle karşılaştığı tepkiler, Amerika’da İslamofobi ve kültürel önyargıların hâlen ciddi bir sorun olduğunu da hatırlatıyor.
Sonuç
Zohran Mamdani, yalnızca bir belediye başkanı değil, aynı zamanda Amerika’daki yeni bir politik kuşağın sembolü haline gelmiştir. Onun ilerici politikaları, sosyal adalet vurgusu, göçmen ve Müslüman kimliğiyle birleştiğinde New York siyasetinde yeni bir sayfa açmaktadır.
Türkiye hakkında doğrudan bir görüş beyan etmemiş olsa da, Mamdani’nin küresel adalet ve insan hakları eksenli yaklaşımı, uluslararası ilişkilerde barışçıl bir perspektif sunduğunu göstermektedir.
Mamdani’nin siyasi yolculuğu, hem New York, hem de dünya genelinde çeşitliliğin, gençliğin ve inancın siyasetteki dönüştürücü gücünü temsil eden güçlü bir örnek olarak öne çıkmaktadır.
Oğuzhan MANİOĞLU
