Uluslararası Politika Akademisi (UPA) Genel Koordinatörü ve İstanbul Gedik Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü Başkanı Doç. Dr. Ozan Örmeci, 27 Kasım 2019 tarihinde İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi’nde “Türkiye-Rusya İlişkileri: Ekonomik Müttefiklik Stratejik Müttefikliğe Dönüşebilir Mi?” konulu bir konferans verdi. Ben de, İstanbul Gedik Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü Yüksek Lisans programında tez danışmanım olan Doç. Dr. Ozan Örmeci’nin daveti üzerine, bu önemli konuşmayı seçkin bir dinleyici kitlesiyle birlikte dinleme şansına eriştim.
Konferans afişi
Doç. Dr. Ozan Örmeci, konuşmasında, öncelikli olarak Rusya’nın coğrafi özellikleri, ekonomik gücü, sahip olduğu kaynaklar, demografik yapısı, siyasi yapısı ve yönetim şekli, ordusu, üyesi olduğu uluslararası kuruluşlar ve dış politikası özelinde önemli bilgiler verdi. Genç akademisyen, özellikle Vladimir Putin’in vurguladığı “yakın çevre politikası”nı tarihsel perspektiften bugüne ele alarak önemli bilgiler aktardı.
Doç. Dr. Ozan Örmeci, ilk bölümde ele almış olduğu bu konular hakkında genel bilgileri verdikten sonra, konuşmasının ikinci bölümünde, Türk-Rus ilişkilerinin tarihsel kökenlerine değindi. Bu bölümde, Türkiye ile Rusya arasındaki ilişkilerin köklü bir geçmişe dayandığından ve iki ülke arasında var olan tarihsel rekabet olgusundan bahseden Örmeci, geçmişten günümüze dek iki ülkenin siyasetçilerinin görüşmelerini ve stratejik, ekonomik ve diplomatik temaslarını özetledi. Bu bölümde, ikili ilişkilerin tek parti dönemi ve Soğuk Savaş döneminde farklılıklar gösterdiğine dikkat çeken akademisyen, diplomatik ve ekonomik ilişkilerin hiçbir zaman kopmadığını vurguladı. Örmeci, ayrıca Soğuk Savaş sonrasında ilişkilerin -Erdoğan-Putin ikilisinin yakaladığı uyum sayesinde- bilhassa ekonomik yönden sürekli olarak geliştiğine vurgu yaptı.
Konuşmasının üçüncü bölümünde, Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) döneminde Türk-Rus ilişkilerinin seyrini değerlendiren akademisyen, öncelikle Rusya’nın elinde bulundurduğu en değerli güç olan doğalgazın Türkiye topraklarına ulaşmasını sağlayan Batı Hattı ve Mavi Akım doğalgaz boru batları ile ilgili önemli bilgileri vermekle birlikte, Rusya ekonomisini ayakta tutan ana kaynağın doğalgaz ve silah satışları olduğunu anlattı. Rusya ekonomisinin Türkiye ekonomisine oranladığımızda iki katın üzerinde bir değere sahip olduğunu; ancak günümüzde Rusya’nın dünya ekonomisinde eskisi kadar etkin bir aktör olmadığına dikkat çeken Örmeci, çok geniş bir toprak parçası üzerinde kurulu olan Rusya Federasyonu’nun mevcut Devlet Başkanı Vladimir Putin’in hayatı hikâyesi ve kişiliği hakkında bilgiler vererek, Putin’den sonra Rusya’nın nasıl bir akıbete sahip olacağının merak konusu olacağını söyledi. Konuşmasının bu bölümünde, ikili ilişkilerin her iki ülkenin de çıkarları çerçevesinde oluştuğu, bu ilişkilerde sürükleyici gücün enerji sektörü (bilhassa da doğalgaz) olduğu ve bu stratejik sektörde Türkiye’nin Rusya’nın önemli bir müşterisi konumunda olmasından ötürü ilişkilerin Rusya lehine olduğunu belirten Örmeci, bu konunun Ankara üzerinde zamanla bir baskı unsuru olma ihtimali üzerinde durdu.
Konuşmanın dördüncü ve son bölüme geldiğimizde ise, Doç. Dr. Ozan Örmeci, Türkiye-Rusya ilişkilerinin nasıl daha da geliştirilebileceği, Türkiye-Rusya ilişkilerinde Türkiye-Batı (ABD ve AB) ilişkilerinde kriz ortamı oluşturulmadan süreçlerin nasıl ilerletilebileceği konularında şahsi fikirlerini açıklayarak, çizmiş olduğu yol haritasıyla siyasetçilere ve karar alıcılara önemli tavsiyelerde bulundu. Örmeci’nin bu bölümde Türk-Rus ilişkilerinin Türkiye-Batı ilişkilerinin önüne geçebilmesi için özellikle KKTC’nin tanınması ve Dağlık Karabağ Sorunu’nun (Azerbaycan-Ermenistan ilişkileri) adil bir şekilde çözümlenmesi gibi konuları öne çıkardığı görüldü.
İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi’nde gerçekleştirilen bu konferans, Türkiye-Rusya ilişkilerinin geniş bir çerçevede ele alınarak faydalı bilgilerin aktarıldığı önemli bir etkinlik olarak dikkat çekti. Konferans, katılımcılardan Doç. Dr. Ozan Örmeci’ye yöneltilen soruların cevaplandırılması ile sona erdi.
Aşağıda konferanstan bazı fotoğrafları bulabilirsiniz.
Doç. Dr. Ozan Örmeci ve Dr. Oğuzhan Göksel
Doç. Dr. Ozan Örmeci konuşmasını yaparken
