Okyanusya kıtasının en önemli ülkesi ve en büyük ekonomisi olan Avustralya’da, 2 Temmuz 2016 tarihinde 226 üyeli Avustralya Parlamentosu’nu (150 kişilik Temsilciler Meclisi ve 76 kişilik Senato) oluşturacak temsilcileri ve hükümeti belirlemek için sandık başına gidilecektir. Bu seçimin en önemli özelliği ise, 1987 seçimlerinden beri ilk kez Temsilciler Meclisi ve Senato’nun tüm üyelerinin aynı anda belirlenecek olmasıdır. Bu yazıda, 2016 Avustralya federal seçimlerinde yarışacak siyasi partiler ve liderleri size tanıtmaya çalışacağım.
Malcolm Turnbull
Hatırlanacağı üzere, ülkede 2013 yılında yapılan son genel seçimlerde[1], Kevin Rudd liderliğindeki Avustralya İşçi Partisi, Avustralya Liberal Partisi ve Avustralya Milli Partisi’nin başını çektiği ve yüzde 54,5 oy alan Tony Abbott liderliğindeki Liberal-Muhafazakâr koalisyona geçilmiş ve 6 yıllık iktidarını sağa bırakmıştı.[2] Medyatik ve maço Başbakan Tony Abbott’ın Başbakanlığının ilk günleri oldukça başarılı geçmesine karşın, ilerleyen aylarda, Abbott, gafları ve ekonomiyi beklenen seviyeye getirememesi[3] nedeniyle Avustralya Liberal Partisi’nin Genel Başkanlığını ve dolayısıyla Başbakanlığı Malcolm Turnbull’a kaptırmıştı.[4] 15 Eylül 2015 tarihinden beri Başbakanlık koltuğunda oturan 1954 doğumlu deneyimli siyasetçi Malcolm Turnbull[5], Avustralya Liberal Partisi lideri ve Liberal-Muhafazakâr koalisyonun Başbakan adayı olarak bu seçimde de Başbakanlık konumunu devam ettirmeye gayret edecektir. Liberal dünya görüşüne sahip olan Turnbull, ayrıca Katolik bir siyasetçidir. Siyaset öncesinde gazetecilik, bankacılık, avukatlık ve özel sektör yöneticiliği yapmış olan Turnbull, renkli bir siyasetçi olarak dikkat çekmektedir. Haziran ayı sonunda yapılan anketler incelendiğinde, Turnbull liderliğindeki Liberal-Muhafazakâr koalisyonun oy oranlarının yüzde 39[6] ila yüzde 42[7] arasında değiştiği ve partinin Avustralya İşçi Partisi ile birinci olmak için çekiştiği görülmektedir. İki partili tercih sisteminde ise, bu oran yüzde 49-51 arasında değişmektedir. Dolayısıyla, Avustralya Liberal Partisi ve onun oluşturduğu seçim koalisyonu, bu seçimin de favorisidir.
Bill Shorten
Seçimde Liberal-Muhafazakâr koalisyona karşı kıyasıya bir rekabete girecek olan Avustralya’nın en büyük partilerinden olan Avustralya İşçi Partisi ise, seçimde yeni lideri Bill Shorten’la yarışacaktır. Kevin Rudd ve Julia Gillard’lı iktidar yılları sonrasında, 2013 seçim yenilgisi sonrasında geçici Genel Başkan Chris Bowen’ın liderliği ardından, Anthony Albanese’i parti içi oylamada yenerek Genel Başkanlığa seçilen Bill Shorten[8], 1967 doğumlu sosyal demokrat ve Katolik bir siyasetçidir. Bir işçi çocuğu olan Shorten, hukuk eğitimi aldığı öğrencilik yıllarından beri bir Labor aktivisti olmuştur. Son anketler, Shorten liderliğindeki Avustralya İşçi Partisi’nin seçimdeki oy oranlarının yüzde 33[9] ila yüzde 37[10] arasında değişeceğini göstermektedir. İki partili tercih sisteminde ise bu oran yüzde 49-51 civarına ulaşmaktadır. Dolayısıyla, Shorten ve partisinin bu seçimde birinci parti olma şansı halen vardır.
Seçimin favorisi olan bu iki büyük parti dışında, Richard Di Natale liderliğindeki ve çevreci çizgideki Avustralya Yeşiller Partisi, seçim öncesi anketlerde yüzde 10 oy oranlarına ulaşarak[11], Temsilciler Meclisi ve Senato’da birkaç sandalye kazanabileceğini göstermektedir. Karizmatik siyasetçi Nick Xenophon’un önderliğinde kurulan merkez çizgideki Nick Xenophon Takımı ise, anketlerde yüzde 4’ü bulan oy oranıyla[12], yine Temsilciler Meclisi ve Senato’da birkaç sandalye kazanması beklenen yeni bir siyasi hareket olarak dikkat çekmektedir.[13] Seçimlerle ilgili bir diğer önemli ayrıntı ise, rekor sayıda LGBT destekçisi adayın seçimde yarışacak olmasıdır.[14]
Seçim sonuçları ne olursa olsun, dünyanın diğer ülkeleri ve coğrafyalarıyla kıyaslandığında çok büyük sorunları olmayan Avustralya’nın, bu süreci barışçıl ve demokratik bir şekilde sonuçlandırması beklenmektedir. Ancak Avustralya’nın ekonomik performansı ve dış politikada atacağı adımlar, kuşkusuz bu ülke ve dünya adına önemli olacaktır. Özellikle Güney Çin Denizi’nde ve genel olarak tüm dünyada ABD-Çin rekabetinin kızıştığı şu günlerde, bu ülkenin hangi ülkeye ve ne ölçüde daha yakın hareket edeceği, yalnızca Avustralya değil, dünya siyaseti açısından da önemli bir konu olacaktır.
Yrd. Doç. Dr. Ozan ÖRMECİ
[1] http://politikaakademisi.org/2013/08/19/avustralya-genel-secimlerine-dogru/.
[2] http://politikaakademisi.org/2013/09/07/avustralyada-secimin-galibi-abbott/.
[3] http://www.tradingeconomics.com/australia/gdp-growth.
[4] http://politikaakademisi.org/2015/09/17/avustralyada-yeni-basbakan-turnbull-goreve-basladi/.
[5] Web sitesi için; http://malcolmturnbull.com.au/.
[6] http://www.essentialvision.com.au/wp-content/uploads/2016/06/Essential-Report_160628.pdf.
[7] https://www.reachtel.com.au/blog/7-news-national-poll-23june16.
[8] Web sitesi için; http://www.billshorten.com.au/.
[9] https://www.reachtel.com.au/blog/7-news-national-poll-23june16.
[10] http://www.essentialvision.com.au/wp-content/uploads/2016/06/Essential-Report_160628.pdf.
[11] http://www.essentialvision.com.au/wp-content/uploads/2016/06/Essential-Report_160628.pdf.
[12] http://www.essentialvision.com.au/wp-content/uploads/2016/06/Essential-Report_160628.pdf.
[13] http://www.abc.net.au/news/federal-election-2016/guide/preview-sa/.
[14] https://www.theguardian.com/australia-news/2016/jun/28/record-number-of-lgbti-candidates-running-in-2016-federal-election.