KKTC’DE ZAFER SOSYAL DEMOKRAT CTP’NİN

Bugün yapılan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti genel seçimleri sonucunda Cumhuriyetçi Türk Partisi-Birleşik Güçler (CTP-BG) % 38,37 oyla seçimi birinci parti olarak tamamladı. CTP’yi % 27,30 oyla Ulusal Birlik Partisi (UBP), % 23,11 oyla Demokrat Parti-Ulusal Güçler (DP-UG), % 7,43 oyla Toplumcu Demokrasi Partisi (TDP) ve % 3,21 oyla Birleşik Kıbrıs Partisi (BKP) izledi. Bağımsız adaylar ise % 0,56 oranında oy alabildi.

19 Nisan 2009’da yapılan son genel seçimlerden yaklaşık 3 yıl sonra yapılan milletvekilliği erken genel seçimlerinde, KKTC’de kayıtlı olan toplam 172.803 seçmenden 120.287’si 670 sandıkta oy kullandı. Öğlen saatlerinde 45 dereceyi bulan sıcaklık nedeniyle zor koşullarda gerçekleşen ve katılımın çok yüksek olmadığı (% 69,61 dolaylarında) seçimlerde, KKTC seçim sistemi sayesinde seçmenler partilerin aday listesine olduğu gibi oy verebildiği gibi, karma oyla farklı partilerden adaylara tek tek oy da verebildi. 50 milletvekilinin yer aldığı KKTC Cumhuriyet Meclisi’nde başkent Lefkoşa’dan 16, Gazimağusa’dan 13, Girne’den 10, Güzelyurt’tan 6 ve İskele’den de 5 milletvekili yer alacak. Netleşmemiş sonuçlara göre CTP-BG 21, UBP 14, DP-UG 12 ve TDP 3 milletvekili çıkaracak. BKP ve bağımsızlardan ise seçilebilen milletvekili olmadı.

Genel seçimlere Özkan Yorgancıoğlu liderliğinde favori olarak giren CTP-BG, beklendiği gibi rahat bir zafere ulaştı. Ancak CTP’nin milletvekili sayısının 25’i bulamaması ve 21’de kalması, KKTC’de önümüzdeki günlerde bir koalisyon hükümetini zorunlu kılacak gibi gözüküyor. CTP’nin bu noktada 3 senedir iktidarda olan KKTC’nin köklü sağ siyasal partisi UBP’den ziyade Serdar Denktaş liderliğinde son dönemde yeni bir çıkış yakalayan ve klasik söylemlerinde değişiklik yapan DP-UG’yi tercih etmesi bekleniyor. CTP’nin ayrıca sosyalist çizgideki ve dış politikada çözüm ve Rumlarla birleşme yanlısı TDP ile de bir koalisyon hükümetine gidebileceği öngörülüyor. Ancak CTP-TDP milletvekili sayıları şu anki tabloda ikili bir koalisyona izin vermiyor. Bu nedenle CTP-DP koalisyonu en güçlü ihtimal olarak karşımıza çıkıyor. Zaten genel bir değerlendirme yapmak gerekirse; bu seçimlerin iki galibi büyük oy artışı yaşayan CTP ve DP oluyor. Bu nedenle bu iki partinin koalisyonunu beklemek makul gözüküyor. Bu koalisyon olmazsa ise hesapların çok karışacağını ve DP’nin kilit parti konumunda olduğunu belirtmem lazım.

Seçimin galibi CTP ve Özkan Yorgancıoğlu…

Seçim sonuçlarına bakıldığında 2009 genel seçimlerine[1] kıyasla büyük bir oy kayması yaşandığı ve UBP’nin yüzde 17 oy kaybederken, CTP’nin yüzde 9, DP’nin ise yüzde 12-13 oranında oy arttırdığı görülmektedir. Siyaset biliminde volatilite (oynaklık) adı verilen bu kısa süre içerisinde yüksek oy değişikliği yaşanması durumu, bu seçimlerde KKTC’de de yüksek oranda görülmüştür. Neden böyle bir oy kayması yaşandığını ise daha çok UBP’nin iktidarda kaldığı 3 yıllık dönemde Kıbrıs Türk halkı tarafından yeterince başarılı bulunmamasıyla açıklayabiliriz. Elbette seçim sonuçlarını etkileyen başka faktörler de olmuştur. Örneğin Güney Kıbrıs’ta bulunan doğal gaz rezervleri sonrasında adada yeniden birleşme umudunun doğmuş olması, denilebilir ki birleşme yanlısı CTP’yi ön plana çıkarırken, statükonun devamı veya KKTC’nin tanınması taraftarı UBP’yi arka plana atmıştır. Ayrıca geçen seçimlerde yüksek oranda sandığa gitmeyen CTP seçmeninin, bu defa sandığa gitmemenin bir çare olmadığını görerek daha yüksek oranda oy kullanması bir diğer önemli faktör olmuştur. Önceki CTP iktidarı döneminde hayata geçirilen tek tip sigorta sisteminin UBP iktidarı döneminde kamu yönetimi reformu ile desteklenmemesi ve yeni maaş yasası ile kamu çalışanlarının maaşlarının düşürülmesi UBP’nin oy kaybında diğer önemli faktörler olarak karşımıza çıkmaktadır. UBP’nin oy kaybı ve DP’nin oy artışında bir diğer önemli sebep ise, UBP’nin olaylı kurultayı sonrasında Ahmet Kaşif önderliğinde 8’ler adı verilen bir grubun UBP’den koparak DP’ye geçmesi olarak belirtilebilir. Seçimlere katılımın yüzde 70 dolaylarında kalması, aslında KKTC’deki tüm siyasi partilere seçmenden gelen bir uyarı olarak okunabilir ve Kıbrıs Türk halkının beklentilerine cevap verilmezse, KKTC siyasal hayatında yakın zamanda yeni siyasal partilere yer açılabileceği düşüncesini akla getirebilir.

Seçimin bir diğer galibi DP ve Serdar Denktaş oldu.

Önümüzdeki günlerde KKTC’de hükümetin nasıl ve kimlerden oluşacağı ortaya çıkacaktır. Twitter üzerinden yaşadığım hesap dondurulması ve benzeri sansürleme girişimlerine rağmen KKTC’den en doğru bilgileri size aktarmaya devam edeceğim. Kıbrıs’tan sevgilerle…

Yrd. Doç. Dr. Ozan ÖRMECİ