IŞİD’in Haziran ayında Musul’u ele geçirmesinin ardından çok gerilimli günlerin yaşandığı Irak’a ilk ziyareti gerçekleştiren Batılı lider Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande oldu. Geçtiğimiz gün Fransa Dışişleri Bakanı Laurent Fabius ve Savunma Bakanı Jean-Yves Le Drian ile birlikte bu ülkeyi ziyaret eden Hollande, ziyareti süresince önemli görüşmelerde bulundu.[1]
Ziyareti kapsamında ilk olarak Bağdat’ta Irak’ın yeni Cumhurbaşkanı Fuad Masum ile biraraya gelen Hollande, “Paris’te gelecek hafta düzenlenecek konferansın konusu, Irak’ın birliği için destek ve IŞİD örgütüyle mücadelede koordinasyon olacak” diyerek, IŞİD’e karşı Irak’a destek mesajları verdi.[2] Hollande, ülkesinin siyasi ve güvenlik alanlarında “ortak düşman” olarak nitelendirdiği IŞİD’le mücadele noktasında Irak’la dayanışma içinde olacağını dile getirdi.[3] Hollande’ın ikinci önemli görüşmesi yine yeni göreve başlayan Irak Başbakanı Haydar el Abadi ile oldu.[4] Görüşmenin ardından Hollande, Irak’ı tehdit eden terörün etkisiz hale getirilmesi için bütün uluslararası yolların denenmesi ve destek çabalarının birleştirilmesi gerektiğini söyledi. Hollande, bu konuda Fransa’nın harekete geçmeye hazır olduğunu ifade ederek, Irak’a yardım eden ilk Avrupa ülkesi olarak en üst seviyede desteklerini sürdürmek istediklerini dile getirdi.[5]
Hollande’ın ziyareti kapsamında görüştüğü üçüncü önemli kişi ise Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Mesut Barzani oldu. Yolculuk yaptığı uçağında IŞİD tehlikesine karşı Kürdistan bölgesine ulaştırılmak üzere 15 tonluk insani yardım malzemesi de getiren Hollande, Erbil’deki görüşme sonrasında “Kürdistan bölgesine yönelik askeri ve insani yardımlarımız artarak devam edecek” diye konuştu.[6] Görüşmenin ardından Mesut Barzani de, “Teröristleri yenmemizde Fransa’nın askeri yardımları çok etkili oldu. Bu birliktelik devam ederse, bölgenin iç barışı ve istikrarı sağlanır. Uluslararası koalisyonun da desteğiyle teröristleri Irak’tan temizleyebiliriz” dedi. Hatırlanacağı üzere, kısa bir süre önce Fransa’nın peşmergeye yeni silah satışı ve hibelerinin yapacağı da duyurulmuş, daha sonra Alman Şansölyesi Angela Merkel’den de bu yönde bir açıklama yapmıştı.
Bu ziyarete Fransa açısından baktığımızda; The Telegraph’dan David Chazan’ın da son haber analizinde dikkat çektiği üzere, ülkesinde popülaritesinin hayli düşük seyrettiği bir dönemde François Hollande’a bu ziyaretin küçük de olsa artı puan kazandırabileceği ve Fransa’nın dünya siyasetindeki etkisini göstermesi açısından olumlu bir etki yapabileceğini söylemek mümkündür.[7] Nitekim geçtiğimiz yıl da Fransa, Mali ve Orta Afrika Cumhuriyeti’ne yaptığı müdahalelerle dünya kamuoyunun gündemine gelmiş ve Hollande’ın sol görüşlü bir lider olarak dış politikadaki şahin tutumuna dikkat çekilmişti. Ancak Hollande’ın azalan desteğinin esas sebebinin ülkedeki ekonomik sorunlar olduğu hatırlanınca, bu ve benzeri ziyaret ve hamlelerin kendisinin desteğini büyük çapta arttırmayacağı akla gelebilir.
Bu ziyarete uluslararası politika perspektifinden baktığımızda ise; Irak’ın kuzeyinde bir Kürt devletinin fiili ve yasal olarak hayata geçirilebilmesi için IŞİD terörünün yarattığı kaos ortamının uygun bir zemin yarattığı ve bu sürece açık destek veren İsrail’den sonra, Avrupa’dan ve özellikle Fransa’dan da bağımsızlık konusunda olumlu sinyaller gelmeye başladığı söylenebilir. Ancak bu noktada en belirleyici etken, kuşkusuz Amerika Birleşik Devletleri’nin kararı olacaktır.
Yrd. Doç. Dr. Ozan ÖRMECİ
[1] “French President Hollande visits Baghdad”, DW, Erişim Tarihi: 16.09.2014, Erişim Adresi: http://www.dw.de/french-president-hollande-visits-baghdad/a-17917430.
[2] “Fransa’dan Irak ve Kürdistan Bölgesi’ne kritik ziyaret”, Bas News, Erişim Tarihi: 16.09.2014, Erişim Adresi: http://basnews.com/tr/News/Details/Fransa-dan-Irak-ve-Kurdistan-Bolgesi-ne-kritik-ziyaret/33784.
[3] “Fransız uçakları da IŞİD’i vuracak”, Anadolu Ajansı, Erişim Tarihi: 16.09.2014, Erişim Adresi: http://www.aa.com.tr/tr/dunya/387925–fransa-cumhurbaskani-hollande-irakta.
[4] “M. Hollande affiche son soutien à l’Irak contre l’EI”, Le Monde, Erişim Tarihi: 16.09.2014, Erişim Adresi: http://www.lemonde.fr/international/article/2014/09/13/m-hollande-affiche-son-soutien-a-l-irak-contre-l-ei_4486990_3210.html?xtmc=hollande_iraq&xtcr=1.
[5] “Fransız uçakları da IŞİD’i vuracak”, Anadolu Ajansı, Erişim Tarihi: 16.09.2014, Erişim Adresi: http://www.aa.com.tr/tr/dunya/387925–fransa-cumhurbaskani-hollande-irakta.
[6] “Fransa Cumhurbaşkanı Hollande Mesut Barzani ile görüştü”, Akşam, Erişim Tarihi: 16.09.2014, Erişim Adresi: http://www.aksam.com.tr/dunya/fransa-cumhurbaskani-hollande-mesut-barzani-ile-gorustu/haber-338332.
[7] “Francois Hollande bids to escape domestic trouble with Iraq visit”, The Telegraph, Erişim Tarihi: 16.09.2014, Erişim Adresi: http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/francois-hollande/11091583/Francois-Hollande-bids-to-escape-domestic-trouble-with-Iraq-visit.html.
