14 Ekim Salı akşamı Sırbistan ile Arnavutluk milli futbol takımları arasında Sırbistan’ın başkenti Belgrad’ta oynanan Euro 2016 Avrupa Şampiyonası grup eleme maçı, hep var olan fakat siyasi olarak başarısızca saklanmaya çalışılan gerçeği bir kez daha su yüzüne çıkardı. Sırbistan hükümeti ve Sırpların çoğunluğunun, düşünce olarak Arnavut milli kimliği, devleti ve bağımsızlığı noktasında ne kadar rahatsız oldukları, Arnavutluk milli futbol takımına karşı gösterilen nefret boşalması ve şiddet ile tüm dünyada karşılaşmayı izleyenler tarafından bir kez daha görüldü.[1]
Daha oyun başlamadan, Arnavut taraftarların tribünlere alınmaması ve karşılaşma sırasında milli sembolleri kullanma özgürlüğünün kısıtlanması, hatta bu sembolleri bulunduranların henüz havaalanındayken tutuklanması, Sırbistan hükümetinin Arnavutların ulusal temel haklarına karşı değişmeyen politik duruşunu açıkça göstermektedir. Bu kez spor üzerinden verilen oldukça kaba mesajlar, ırkçılık ve şiddet, bu sabit politik duruşunu pek de değiştirmeye yanaşmayan Sırbistan hükümetine ne kadar güvenilebileceği noktasında şüphe yaratmakta ve bu tutumun, bölgedeki barış çabalarını zora sokmasından doğal olarak endişe duyulmaktadır.
3500 polisin “güvenlik” amacıyla hazır bulundurulduğu maç öncesinde, Arnavut taraftarlara yapılanlar ve güvenliğin sadece tek tarafı bastırarak alınması, Belgrad hükümetinin son derece adaletsiz olan tutumunu bir kez daha ispatlamıştır. Bir de bunun üzerine, meydanı boş bulan Sırbistan holiganlarının nefret ve şiddet dolu saldırganlıklarını önle(ye)meyen bunca sayıdaki polisin ne için orada toplandığını ayrıca düşünmek lazım!?[2] Bu noktada spor, Sırbistan devlet politikasının adeta aynaya yansıması gibi görünüyor.
Tüm bu gergin dakikalardan sonra, tepki olarak 42. dakikada uzaktan kumandalı bir helikopterle sahaya etnik Arnavutluk bayrağı indirilince, Kızılyıldız takımının sabıkalı tribün lideri İvan Bogdanov ve diğer “Korkunç İvan”lar, tekrar sahneye fırladı ve onlara neredeyse müdahale bile edilmedi![3] Dünya basınında bu olayları açıkça gösteren pek çok fotoğraf ve kayıt mevcuttur.
Sonuç itibarı ile maç durduruldu, gerginliğin geçmeyip devam etmesi üzerine ise tatil edildi. Sırpların yabancı düşmanlığı sadece Arnavutlara karşı değil tabii, bildiğimiz gibi daha bir kaç hafta önce Sancak bölgesindeki Novi Pazar şehrinde oynanan Kızılyıldız-Novipazar maçında da Türk bayrağı yakılmıştı. Sırpların, çirkin bir adet haline gelmeye başlayan saldırgan tutumu karşısında UEFA ne yapacak? Cevabı merakla bekliyoruz…
Arnavutluk-Sırbistan milli takımlarının karşı karşıya gelmesi, aslında en başından beri yüksek risk taşıyan bir eşleşmeydi. % 93 oranında Arnavut nüfusu olan Kosova’nın, Sırbistan’dan ayrılıp bağımsız olmasını henüz hazmedemeyen Sırplar ve hükümetlerini, AB ve UEFA yetkilileri de bildiği ve tanıdığı halde, bu eşleşmenin UEFA tarafından neden değiştirilmediği (Ermenistan-Azerbaycan eşleşmesinden sonra olduğu gibi) ayrı bir merak konusu.[4]
Olayların ardından, UEFA başkanı Michel Platini, saldırgan (Sırbistan ve Sırpları) ile saldırıya uğrayanı (Arnavutluk ekibini) bir kefeye koyup (yani eşitleyip), futbolda politik mesajlar verilmesine karşı olduğunu söyledi. Hemen akabinde ise daha çarpıcı ve biraz da komik bir beyan vererek, bu konuda araştırma başlattıklarını ve Belgrad’tan rapor beklediklerini söyledi ve şöyle devam etti; “Bir düşünün, ya o uzaktan kumandalı helikopterde bomba olsaydı!”[5] Tatil edilen karşılaşma ile ilgili kararın 23 Ekim’de verileceği söyleniyor.
UEFA disiplin yönetmeliğine göre açık ihlal sayılan ve Sırbistan Futbol Federasyonu’nun sorumlu olduğu kötü olaylar karşısında[6], UEFA Disiplin Kurulu’nun saldırıya uğrayan tarafın haklarını göz ardı etmeyen adil bir karar vermesini umuyoruz.
DİPNOTLAR
[1] http://top-channel.tv/new/lajme/artikuj.php?c=20.
[2] http://www.21yyte.org/tr/arastirma/balkanlar-ve-kibris-arastirmalari-merkezi/2014/10/15/7823/bir-futbol-maci-ve-artan-bolge-nabzi.
[3] http://www.telegrafi.com/sport/shokuese-policia-shikoi-dhe-ndihmoi-tifozet-te-hyne-ne-fushe-video-5-0-57761.html.
[4] http://koha.net/?id=6&l=29712.
[5] http://www.telegrafi.com/lajme/i-nderuar-z-platini-26-7067.html.
[6] https://www.change.org/p/uefa-union-of-european-football-associations-condemning-the-violent-incidents-and-levying-the-due-penalties-for-organizational-failures-relating-to-patent-breaches-of-uefa-provisos-in-serbia-v-s-albania-football-match-2?recruiter=167053099&utm_source=share_petition&utm_medium=facebook&utm_campaign=share_facebook_responsive#share.
Esma BUNJAKU
